электрон (электроннай)

электрон табылыысса

м. позитрон (положительнай электрон).

I прил. 1. электроннай, электрон; электронная оболочка электрон бүрүө; 2. (связанный с применением свойств электрона) электроннай;электронная вычислительная машина электроннай суоттуур массыына.

аһыйыы-чөллү-йүү, аһытыы-чөллүтүү (атом электроннара бары эбэтэр сорохторо атын атомҥа көһөн биэриилэрин түмүгэр буолар химическэй реакция. Электрону биэрии — аһыйыы, электрону ылыы — чөллүйүү дэнэр.)

электрическэй иитии (атом электрона итэҕэс эбэтэр ордук буолуута. Э. и. кулонынан кэмнэнэр.)

электрон сар-дакатынан сиэтии, сыбааркалааһын (электроннар күүстээх сүүмэх сарданаларын туһанан иһэрдэр ньыма. Бүтэй хаамыра иһигэр угуллубут дэтээллэр тиксиһэр ньуурдарын аналлаах электроннай бууска көмөтүнэн электрон сарданаларынан тыктаран уулларыллар а. э. иһэрдии сиигин оҥоһуллар. Итинник иһэрдэр ньыма улахан кыраадыска эрэ ууллар металлары эбэтэр халын уонна олус чараас (10 микронна тиийэ) дэтээллэри холбуу сиэтэргэ (иһэрдэргэ) туһаныллар.)

коммутатор (тустаах наадыйыллар электрическэй сыаптары араарарга, холбуурга аналлаах электроннай-механическай, электроннай эбэтэр электрон сарданалаах (лучевой) оноһук (переключатель — улары-тан холбооччук, выключатель — араарынньык, распре-делитель— үллэрээччик). Холобур, уустук тэриллэрдээх түлүггүөн ыстаансыйатын биир оноһуга — К.)

аһарыы сүүрээнэ (электрическэй хонуу дьайыытынан аһарааччыкка (проводник) үөскүүр электрическэй сүүрээн — иитиилээх өлүүскэлэр (электроннар, ионнар уо. д. а.) биир хайысханан хамсааһыннара.)

электрическэй сүүрээн (иитиилээх өлүүскэлэр (иллэҥ электроннар) боруобат эбэтэр электролит устун биир хайысханан хамсааһыннара. Итин-ник хамсааһын бүтэй сыапка эрэ үөскүүр.)