с. 1. (по гл. раскрепостить) ист. крепостной тутулуктая босхолооһун; перен. босхолооһун, батталтан босхолооһун; раскрепощение крестьян бааһынайдары крепостной тутулуктан босхолооһун; 2. (по гл. раскрепоститься) ист. крепостной тутулуктан босхолонуу; перен. босхолонуу, батталтан босхолонуу.

с. 1. (по гл. освободить) босхолооһун, көҥүллээһин, быыһааһын; 2. (по гл. освободиться) босхолонуу, көҥүллэнии, быыһаныы.

ж. 1. хайа, үрдүк сыыр; вдали виднелись горы ыраах хайалар көстөллөрө; 2. горы мн. (гористая местность) хайа; люди гор хайа дьоно; 3. (множество) хайа саҕа, баһаам элбэх; горы книг баһаам кинигэ; # идти в гору өрө таҕыс, өрө тахсан ис (олоххо, үлэҕэ); идти под гору таҥнары бар; гора с плеч свалилась санныбыттан хайа халбарыйбытын курдук, сүгэһэр түспүтүн курдук (туохтан эмэ босхолонуу); не за горами хайа нөҥүө буолбатах (сотору буолуо, чуга- һаата); стоять горой за кого-что-л. күөҥҥүнэн көмүскээ (кими-тугу эмэ туох бааргынан квмускээ); надеяться как на каменную гору таас хайа кэриэтэ эрэн; пир горой бала малааһын.

сов. 1. ист. крепостной тутулуктан босхолон; 2. перен. босхолон, батталтан босхолон.

сов. и несов. демобилизациялан, босхолон.

сов. 1. (от чего-л. стесняющего) босхолон, төлөрүй; 2. (перестать употребляться) босхолон.

сов. 1. (стать свободным, приобрести свободу) босхолон, көҥүллэн; 2. (избавиться) босхолон, быыһан; 3. (стать пустым) босхолон, кураанахтан; это место освободилось бу миэстэ босхоломмут.

сов. босхолон, уурай, таҕыс; уволиться с работы үлэҕиттэн уурай.

гл
босхолонор

сов. 1. сөлүн, өһүлүн; галстук развязался хаалтыһым сөлүннэ; 2. с кем-чем, перен. (освободиться) босхолон, төлөрүй; # *язык развязался *у * *кого-л. тыла өһүлүннэ, айаҕа аһылынна (саҥаран барда).