бүрүе олордуу (инструмент үлэлиир ньууругар титан, вольфрам, молибден эбэтэр карбид чараас аранатын олордуу ньымата. Оннук бүрүйдэххэ инструмент кыһар-быһар хаачыстыбата тупсар.)

ыстаал (икки эрэ бырыһыаҥка диэри углеродтаах тимир. Итини таһынан хаачыстыбатын тупсаран атын элэмиэннэри (ньиикэл, хром, алюминий, вольфрам о. д. а.) эмиэ эбэллэр. Ы. аналын арааһа уонна маарката олус угүс: инструмент онорор, конструкцион-най, кутуу, магниттаах уо. д. а.)

карбиттар (металлар уонна металтан атын химическэй элэмиэннэр углероду кытта холбоһуктара. К. кытаанахтар, итиигэ кэбирээбэттэр (жаропрочные), ууллумтуота суохтар (тугоплавкие), түргэнник элэйбэттэр. Вольфрам, титан, тантал, ниобий о. д. а. булкаастаах металла рта н үчүгэй хаачыстыбалаах металы кыһар-быһар инструменнары, сири үүттүүр долоту ти-истэрин, гаас турбинатын салбахтарын, реактивнай хам-сатааччы дэтээллэрин оҥороллор.)