м. выключатель (электричествоны холбуур, араарар оҥоһук).

араарынньык (электрическэй тэрили (оборудование) уонна оҥоһууну (устройство) электрическэй сыапка халбуур уонна онтон араарар аналлаах аппараат. Электрическэй сүүрээн күүрүүтүн күүһүттэн, миэстэтиттэн, аналыттан көрөн А-лар араас көрүҥнэрин онороллор.)

аптамаат араарын-ньык (электрическэй сүүрээн сыабын киһи көмөтө суох бэйэтэ араарар, холбуур оноһук. Холобура, телеграфка туһаныллар мөлтөх электрическэй сүүрээни кылгас кыл-гастык тохтотор А. а. — телеграф күлүүһэ, онтон мөлтөх сүүрээни тургэнник араара-араара холбуур А. а. — быһытталаайы (прерыватель), итинник сүүрээн хайысха-тын уларытар А. а. — коммутатор дэнэр. Оттон электрическэй ситим ноҕурууската наһаа улааттаҕына бэйэтэ араарар оноһугу харысхалык (предохранитель) дииллэр.)

үрдүк күүрүү араарынньыга (үрдүк күүрүүлээх (> 500 В) электрическэй сүүрээн сыабын араарар эбэтэр холбуур аппараат. Ү. к. а. ханнык эйгэбэ (ис, тас эбэтэр умайар) ананарынан, полюстарын ахсаанынан, умайыыны тохтотор ньымаларынан, төһө тургэнник үлэлииринэн араарыллар тус-туспа араастардаах (көрүннэрдээх).)

түмүк араарынньык (станок эбэтэр оноһуу (устройство) хамсыыр чааһа бутэһик туочукаҕа тиийдэҕинэ электри-чествоны халбуур уонна араарар аналлаах аппараат.)

электрическэй ара-арынньык (тэриллэри, оноһуктары (лаампаны, оһоҕу, хамсатааччыны, трансформаторы о. д. а.) холбуурга, араарарга аналлаах аппараат. Намыһах (< 500 В) уонна үрдүк (> 500 В) күүрүүлээх электрическэй сыапка аналлаах Э. а. бааллар.)

электрическэй көннөрөөччүк (уларыйыылаах электрическэй сүүрээни бастайааннай сүүрээҥҥэ кубулутар тэрил. Э. к. электроннайдарга, вакуумнаахтарга, ионнайдарга, уба-ҕастарга, кьггаанахтарга, механическайдарга араарыллар.)

судаарыстыба эбэтэр муниципалитет иэһэ

союз
эбэтэр, дуу... дуу. Летит гусь или лебедь - хаас эбэтэр куба көтөн иһэр; хаас дуу, куба дуу көтөн иһэр

союз
эбэтэр, биитэр

союз 1. разд. эбэтэр; завтра или послезавтра сарсын эбэтэр өйүүн; 2. присоед. эбэтэр, ол гэннэ; на дне рек, озёр или морей өрүстэр, күөллэр эбэтэр муоралар түгэхтэри-гэр; 3. пояснит, (то есть) эбэтэр, ол эбэтэр;. аэроплан или самолёт аэроплан, ол эбэтэр самолёт; 4. вопр. разг. эбэтэр; или ты не слыхал об этом? эбэтэр эн ити туһунан истибэтэ-ҕиҥ дуу?

электро-эниэргийэ, туок биэрээччи (мунньуллубут эбэтэр кэлэ турар эниэргийэни электрическэй эниэргийэҕэ кубулутар оноһуктар: аккумулятор, генератор, термо-элэмиэн, фотоэлэмиэн о. д. а.)

прил. 1. (последний) бүтэһик, тиһэх; конечная станция пути айан тиһэх станцията; 2. (завершающий) бүтэһиктээх; конечный результат бүтэһиктээх түмүк; # в конечном счёте тиһэҕэр.

прил. бүтэһик; концевая строка полигр. бүтэһик строка.

кырыс ууну тутуутун үрдүкү кээмэйэ (үөһэттэн книрэр уонна аллараттан тахсар ууну аахсыба-тахха кырыс буор быыһыгар-ардыгар а. э. бэйэтигэр иҥэринэн тутан хаалар уутун мунутуур элбэх кээмэйэ.)

көннөрүү билиитэтэ (металл лиистэри, синньигэс тимирдэри о. д. а. анал өтүйэнэн охсуолаан кеннөрөргө, дэхсилииргэ аналлаах билиитэ.)

хамсааһын аалсыыта (хамсыыр эттиктэр бэйэ-бэйэлэрин кытта тас аалсыһыылара.)

сиидэлээһин, филь-трдааһын (байытар үлэ кэмигэр пульпаттан мине-ралларын булкадаһыгын танас сиидэнэн (фильтр) сиидэ-лээн ылыы үлэтэ.)

сылаам, ньоҕох (хостонор баай 10-40 микрометрга диэри мэлиллибит кылааһа. С. урууданы үлтүрүтүү, байытыы, сир баайын үүттээһин кэмигэр үөскүүр. Сорох түбэлтэҕэ С. өҥнөөх металлары электролиз ньыматынан ылҕааһын уонна полевой пшаттарынан ааттанар минераллар үөскээбит сирдэригэр сытан эрэ туойга кубулуйууларыгар эмиэ үөскүүр.)

сущ
(мн. ч. нет)
уу түгэҕинээҕи былыык

из словаря Пекарского: доброе согласие, приязнь, дружба, любовь, мир, спокойствие, миролюбие ( = эйэ, ил-эйэ) ил хааннарынан көрсөннөр - с искренними чувствами встретившись; ласково, приветливо глядя друг на друга, милуясь друг с другом. Я.: кини биэрэр туохха да иэҕэлдьийбэт или-эйэни он дарует непоколебимый мир.

n. friendship, amity, peace; илдьит n. ambassador