ж. тех. сирэһин, тимир сааҕа, кэриэ; железная окалина тимир сирэһинэ.

сирэһин, кэриэ (тимири, ыстаалы салгыҥҥа, атын да кислородтаах эйгэҕэ ититтэххэ ньууругар үөскүүр чараас хах (тимир сааҕа).)

прил. сыгынньах кэриэтэ; суйдаммыт кэриэтэ, харалаан бүппүт кэриэтэ.

ж. 1. (горелое) кэриэ, кэҥсик сыт; пахнет гарью кэҥсик сыт биллэр; 2. (нагар) кэһиэх, кир; гарь на дне котелка солуурчах түгэҕин кэһиэҕэ.

м. (приживальщик) ыалтан аһааччы (ыалга иитимньи кэриэтэ олорор киһи).

м. подснежник (ньургуһун кэриэтэ саас эрдэ тахсар соҕурууҥу сибэкки).

1. послелог, упр. осн. п. словно, подобно, вроде, как, будто; почти как; балык кэриэтэ словно рыба; оонньуу кэриэтэ санаабытым я посчитал (это) за шутку, я счёл это шуткой; ини-бии кэриэтэ олорбуттара они жили как братья; тулаайах кэриэтэ улааппытым я вырос как сирота; тыл кымньыы кэриэтэ погов. молва словно плеть; 2. в роли частицы приблизит, почти; мэлдьи кэриэтэ почти всегда; күүстэринэн кэриэтэ почти насильно; сынньаммакка кэриэтэ үлэлээтим я работал почти без отдыха; күнү быһа кэриэтэ почти целый день; сыллата кэриэтэ почти ежегодно; 3. в роли сравн. союза подобно, словно, будто, как; чем..., лучше; саас саҥа кэлбит тураах кэриэтэ , ырааҕынан сылдьар он держится поодаль, подобно весенней, только что прилетевшей вороне; өстөөххө бэриниэх кэриэтэ , өлбүт ордук лучше умереть, чем сдаться врагу; этэрим кэриэтэ эттэхпинэ, маннык если я подсказал, то значит сказал (за тебя — говорится тому, кто не может отгадать загадку; после этого следует наводящая подсказка); кини сымы-йалыан кэриэтэ , хара тураах маҥхайыа скорее чёрная ворона побелеет, чем он неправду скажет.

тысяча; тыл хаалыан кэриэтэ тыһыынча бардын погов. чем нарушить данное слово, лучше лишиться тысячи (рублей).

нареч.
кэриэтэ, кэриҥэ, сыһа
почти закончил - бүтэрэ сыстым;
почти килограмм - килограмм кэриҥэ

нареч. кэриэтэ, кэриҥэ, сыһа; я почти закончил работу мин үлэбин бүтэрэ сыстым; почти килограмм килограмм кэриҥэ.