предл.
туһунан, туһугар
о нем - кини туһунан
о работе - үлэ туһунан
о детях - оҕолор тустарыгар

II межд. 1. (при обращении) оо; о друзья! оо, доҕоттоор!; 2. (для усиления экспрессивности высказывания) оо, оо дьэ; о, как хорошо! оо дьэ, үчүгэй даҕаны!; о, если бы ты видел! оо дьэ, эн көрбүтүҥ буоллар!; о, как жаль! оо дьэ, хомолтолоох баҕайы!; 3. (для усиления утверждения или отрицания) ээ,_ дьэ; о, да! ээ дьэ!; о, нет! ээ, суох!

I (об, обо) предлог 1. с вин. п. (при обозначении соприкосновения, столкновения) =га,, =гар, =тан; опереться о край стола остуол кытыытыгар өйөн; споткнуться о каменв таастан иҥнэн бүдүрүй; 2. с вин. п. (рядом, вплотную): бок 6 бок тоҕонох тоҕонохтон өйөнсөн, кэккэлэһэ; 3. с предл. п. (при обозначении предмета, на который направлены мысль, речь, чувство) туһунан, туһугар; весть о победе кыайыы туһунан сурах; заботиться о детях оҕолор тустарыгар кыһан; 4. с предл. п. (при обозначении однородных частей) =лаах; стол о трёх ножках үс атахтаах остуол.

боломуочуйаны биэрэр туһунан сөбүлэҥ

предл
1) (пр. п.)
туһунан (о Китае, об отце)
2) (в. п.)
туохха охсуллубуту, охсубуту, күүскэ бырахпыты уо. д. а. көрдөрөргө туттуллар (ударил о камень - тааска оҕуста (тугу эрэ); бросил об землю - сиргэ күүскэ бырахта)

(об=, обо=, объ=) приставка, суолтатынан көрдөрөр: 1) хайааһын тугу эмэ тула барарын, предмеккэ бүтүннүүтүгэр тарҕанарын, хол. обежать тула сүүр,эргийэ сүүр; осмотреть көр, сирийэн көр; 2) хайааһын элбэх киһини эбэтэр элбэх предмети хабарын, кэрийэ буоларын, хол. обегать кэрийэ сүүр; одарить бэлэхтэтэлээ; 3) хайааһыҥҥа кими эмэ баһыйыыны, куотууну, хол. обогнать ситэн аас; 4) хайааһын түмүгэр кими эмэ ньочоокко тиэрдиини, балыйыыны, хол. обвесить ыйааһыҥҥа балый; 5) =ся эбиискэни кытта туттулуннаҕына, хайааһынгҥа сыыһаны оҥорууну, хол. оговориться алҕас эт, алҕас саҥар; 6) хайааһын түмүгэр туох эмэ буолан уларыйары эбэтэр уларытыыны, хол. обогатить байыт; 7) хайааһын эбэтэр турук түмүгэ көстүүтүн, хол. окаменеть таастый; ослепнуть хараҕа суох буол.

межд. выражает досаду, неудовольствие, удивление ну, да ну; о; о, дьэ буолар да эбит! ну и бывает же такое!; о, күн тахса охсубут! о, солнце уже поднялось!

межд. возглас, к-рым понукают, лошадей но, ноо.

межд. выражает сожаление, упрёк, досаду эх, ох; о-у , сыыспыппыт ! эх, оказывается, мы ошиблись!; о-у , киһи да бөҕөбүн ! ох, какой же я недотёпа!

межд. выражает 1) боль ой; ай; ох; ойо-о, атахпын өлөрдүм! ой, я ногу ушиб!; 2) удивление, изумление о, ой; ойо-о, бу туохпутуй?! о, что же это такое?!

pn с n. winter rye [<Russ. рожь]