сов. 1. кого-что (переместить) көһөр, уларыт, илт; перевести больного в другую палату ыарыһаҕы атын палатаҕа көһөр; 2. кого (через что-л.) туорат; перевести слепого через улицу хараҕа суоҕу уулуссаны туорат; 3. что (передвинуть) сы^арыт (халбарыт); перевести стрелку часов чапы стрелкатын сыҕарыт; 4. что (устремить) көһөр, уларыт, атыҥҥа уларыт; перевести взгляд хараххын атыҥҥа уларыт; 5. что, перен. (разговор и т. п.) көһөр, уларыт; 6. кого (назначить) көһөр, уларыт; перевести на новую должность саҥа дуоһунаска уларыт; 7. кого (при обучении) таһаар; перевести во второй класс иккис кылааска таһаар; 8. что (деньги) переводтаа, ыыт; 9. что (на другой язык) тылбаастаа; 10. что (в другую систему мер) таһаар; П. что (свести изображение) түһэр; перевести рисунок на что-л. ойууну түһэр; 12. кого-что, разг. (истребить) эс, бараа; перевести мышей кутуйаҕы эс; 13. что, разг. (попусту истратить) бараа, матайдаа; # перевести дух (или дыхание) тыыҥҥын ыл, тыынна ыл.

несов. 1. кого сиэт; вести за руку илиититтэн сиэт; 2. кого-что (идти во главе) киллэр, илт, сирдээ; вести войска в бой сэриилэри кыргыпыыга киллэр; 3. что (управлять движением чего-л.) ыыт, салайан ыыт; вести поезд поепы ыыт; 4. что, перен. (управлять, руководить чем-л.) салай, салайан ыыт, дьаһай; вести кружок куруһуогу салай; вести собрание мунньаҕы салайан ыыт; 5. что (прокладывать) илт, ыыт; вести шоссе на юг шоссены соҕуруу диэки илт; 6. (иметь направление) тиэрт; тропинка ведёт к реке ыллык өрүскэ тиэрдэр; 7. что (проводить, осуществлять) ыыт; толор, суруй; вести борьбу с малярией кумахыны утары охсупуута ыыт; вести записи суруйан ис, бэлиэтээ; вести переписку сурус; # вести начало төрүттэн, саҕалан; вести себя тутта сырыт; и ухом не ведёт кыһанан көрбөт, кумаардаан да көрбөт; ложь к добру не ведёт сымайа үтүөҕэ тиэрпэт.