массыына ааһа сүүрүүтэ (массыына хамсатааччыта тохтотуллубутун эбэтэр араа-рыллыбытьш кэннэ тэбиҥ (инерция) күүһүнэн тохтуор диэри барар кэмэ.)

ибинрдэр, ардахтатар массыыналар (тыа хаһаайыстыбатын үүнээйилэрэ үүннэриллэр сирдэригэр ууну ибиирдэн ыһарга аналлаах бэйэтэ хаамар массыыналар.)

суолу онорор массыыналар (массыына суолун, тимир суолу, аэдромнары о. д. а. онорорго, өрөмүөннүүргэ туһаныллар массыыналар: бульдозер, скрепер, мас охторор, талах быЬар, сири хаһар, чинэтэр, суолу хотуохтуур, сымала таһар массыына энин.)

сири куурдуу массыына-лара (сири куурдар үлэни толорор — хоруу хаһар эскватордар, турба сшордор, сири сытыары үүттүүр (кротователи) уо. д. а. массыыналар.)

сүөһү аһылыгын бэлэмниир массыыналар (сүөһү аһылыгыв астыыр, бэлэмниир массыыналар. С. а. б. м-га киирэллэр: 1. Дороххой аһылыгы кырбыыр, бытарытар массыыналар; 2. Бэлэмнэммит уонна минеральнай аһылыгы мэлийээч-чилэр; 3. Сүмэһиннээх аһылыгы сууйааччылар уонна кырбааччылар; 4. Аһы буһарааччылар (кормозапарники).)

солооһун массыы-налара (чвнвчөҕү, маһы түерэр, күрбэ таастар" сыҕарытар массыыналар. С. м. сири тупсарар, суолУ онорор үлэлэргэ туһаныллаллар. Күүстээх трактор гйД' равлическай систиэмэтигэр холбонуллан үлэлииллэр.)

змтээһин, дьаат-тааһын массыыналара (тыа хаһаайыстыбатын үүнзэ-йилэрин сиэмэтин буортулуур үөнү-көйүүрү, ыарыыны көбүтэр микроптары, бактериялары убаҕас эбэтэр бороһуок эминэн (дьаатынан) ыстаран өлөрөр массыыналар.)

сууйар массыыналар (массыына чаастарын уонна дэтээллэрин сууйарга аналлаах биир сиргэ туран үлэлиир тэриллэр. Кээмэйдэринэн, оҥоһууларьшан уонна сууйар убаҕаһы сылытар ньымала-рынан уратылаһаллар.)

массыына дьиэгириитэ (массыына ханнык эмэ чааһа алдьанан, өһүллэн о. д. а. биричиинэлэринэн үлэлиир кыаҕа суох буолуута. Итинник дьиэгирии кыра даҕаны, улахан даҕаны буолуон сөп.)

электрическэй массыына сөрөөбүлэ (электричествоны аһарар боробу-луохалар сүрэх тимири тула мотуоктуу эриллибиттэрэ. Э. м. с. элбэх көрүҥнэрдээх.)

электрическэй массыына ротора (электрическэй массыына эргийэр чааһа — сүрэх тимирэ. Көҕүс куорпус — статор иһигэр ол ротор эргийэр.)

электрическэй массыына статора (электрическэй массыына хамсаабат чааһа — көхсө, элбэх эриирдээх боруобаттаах магиито-провод буолар. Статор иһигэр эргийэр оноһуулаах ротор угуллар. Ол ротор эргийдэҕинэ бастайааннай электрическэй сүүрээни үөскэтэр.)

хомуур массыыналара (хомуур үлэтигэр туһаныллар массыыналар. Киирэллэр: оту, бурдугу, төрдүгэр астаахтары хомуйар о. д. а. массыыналар.)

тонорор (тымнытар (массыыналар) — намыһах температураны онорон харал-лар бородууктаны сойутар, тоҥорор массыыналар. Комп-рессордаах уонна инэрэр (абсорбционный) тииптээх Т. м. тарҕаммыттар.)

бастайааннай сүүрээннээх электрическэй массыына дьаакыра (электическэй массыына хамсыыр (эргийэр) чааһа. Дьаакыр эргийэн магнит хонуутун кытта дьайсан бастайааннай электрическэй сүүрээни үөскэтэр. Уларыйыылах электрическэй сүүрээннээх синхроннай уонна асинхроннай массыыналар дьаакырдара ротор дэнэр.)

прил. с. х. 1. хомуур; уборочная кампания хомуур хампаанньата; 2. хомуйар; уборочные машины хомуйар массыыналар.