прил. биригээдинэй, биригээдэ.

массы-ынаны биригээдэнэн өрөмүеннээһин ньымата (өрөмүөннүүр үлэни тэрийии көрүнэ. Массыынаны ерө-мүөннээһин үлэтин—чаастарын араартаһыны, хоиуйууну, солбуйууну, чөлүгэр түһэриини барытын биир биригээдэ толоруута.)

массыына дэтээллэрэ (1. Массыына, прибор, оноһук араас аналлаах, тус-туспа быһыылаах, туох да арааран ылыллар самалыга суох биир кэлим чаастара: буолта, сөкүлүөпкэ, баал, сыап уо. д. а.; 2. Массыынаны оноруу туһунан үөрэх.)

массыынаны холоон көрүү (- массыынаны техническэй ирдэбилгэ төһө эппиэттиирин билэр, үлэлиир тэтимнэрин үөрэтэр сыалтан үлэлэтэн көрүү. М. х. к. анал лаборатория, собуот уонна үлэ араас усулуобуйаларыгар оҥоһуллар.)

массыынаны дьаһайан ууруу (массыынаны өр кэмнэ үлэлэппэккэ туруорарга эбэтэр ыраах тиэйэн илдьэргэ бүтүн буоларын, сүппэккэ-оспокко турарын хааччыйар техническэй дьаһаллар.)

массыына пааркатын туһаныы коэффициена (массыыналар чопчу кэм кэрдииһигэр (ыһыы үлэтин кэмигэр, ыйга, сылга энин) төһө толорутук а. э. көдьүүстээхтик туһаныл-лыбыттарын көрдөрөр сыыппара. Массыына үлэлээбит күнүн ахсаанын үлэлээбит уонна үлэлээбэтэх күннэрин суумматыгар үллэрэн быһаарыллар.)

массыынаоа металл ороскуота (биир массыына оноһулларыгар металл ороскуотун көрдөрүүтэ. Массыына биир өлүү кыамтатыгар эбэтэр бүтуннүүтүгэр тиксэр металл ыйааһына төһөнөн кыра даманы соччонон үчүгэй.)

сущ.
ньыма, метод

м. 1. (способ познания) метод (наукара билии, чинчийии сүрүн ньымата); диалектический метод диалектическай метод; 2. (приём) метод, ньыма; передовые методы производства производство бастыҥ ньымалара.

ньыма, миэтэт (сыалы ситиһэргэ туһаныллар дьайыы эбэтэр дьайыылар систиэмэлэрэ.)

массыынаны бастаан үлэлэтии (сана массыынаны төһө эрэ кэмнэ сэрэнэн сыыйа сүүрдэн даҕайсар, аалсар чаастара эриэ-дэхситик, эрэл-лээхтик үлэлээһиннэригэр тиэрдии, бэрэбиэркэлээһин.)

тыа хаһаайыстыбатын массыыналарын өрөмүөнэ (дьиэгирбит, алдьаммыт тыа хаһаайыстыбатын массыыналар и ерөмүөннүургэ аналлаах үлэ систиэмэтэ. Т. х. м. ө. техническэй уонна быстах өрөмүөн диэннэргэ арахсар. Өрөмүөн мастарыскыайдарга оноһуллар.)

массыыналар систиэмэлэрэ (тыа хаһаайыстыбатын кэлимник механизациялыырга мас-сыыналары хаһаайыстыба салааларынан, үүннэриллэр культураларынан эҥин көрөн аттаран туруоруу (набор). М. с. сири танастааһын, сиэмэни ыһыы, олордуу, үүнүүнү хомуйуу, хомуур кэнниттэн бааһынаны оҥоруу курдук үлэ көрүннэрин барытын хабар гына бөлөхтөөн аттарыллар.)

механизмнар уонна массыыналар түөрүйэлэрэ (механизмнар уонна массыыналар уратыларын (свойства) итиэннэ систиэмэлэрин чинчийии уопсай ньымаларын уонна бырайыактааһыны үөрэтэр үөрэх (наука).)

массыыналары харайыы (в массыыналары, трактЬрдары былаан быһыытынан көрүү-истии систиэмэтин биир түһүмэҕэ. Тыа хаһаайыстыбаты-Г&Р М. х. хонуу үлэтин уонна кыһынны кэмнээҕилэргэ аРаарыллар.)

сущ
(мн. ч. нет)
өрөмүөн

сущ.
өрөмүөн, абырах

м. өрөмүөн, абырах; ремонт домов дьиэлэр өрөмүөннэрэ.

тэрил капиталь-най өрөмүөнэ (тэрил сүтэрбит үлэлиир кыаҕын өрөмүөннээн чөлүгэр түһэрии — сороҕун эбэтэр бүтүннүүтүн.)

тэрил ерөмүөнэ (үлэлиир тэрили өрөмүөннээн чөлүгэр түһэрэр үлэни тэрийии уонна олоххо киллэрии.)

нүөсүтэр систиэмэлэ-ри өрөмүөннээһин (нүөлсутуү тутууларын (хоруулары, быһыттары), тэриллэрин (турбалары, массыыналары) кэ-миттэн кэмигэр өрөмүөннээһин.)

тэрил ал-дьанарын сэрэтэр өрөмүөн (тэрил дэтээллэрин уонна чаастарын тиһигин быспакка көрө-истэ, уларыта уонна өрөмүөннүү сылдьары хааччыйар дьаһаллар уонна ону олоххо киллэрии.)

тэрил тутатына өрөмүенэ (тэрили улэлиир хаачыстыбата мөлтөөтө даҕаны тута өрөмуөннүүр дьаһаллар уонна ону олоххо киллэрии.)