мерно-кратн. от күөгэй =.

күөгэс гын = момент, от күөгэй = вдруг, неожиданно плавно изогнуться; вдруг качнуться.

разд.-кратн. от күөгэй = 1) делать плавные движения; тыалтан мутукча күөгэлдьийэр от ветра колышется хвоя; 2) плавно колыхаться (о зыбкой поверхности); атахпыт анныгар кута күөгэлдьийэр трясина колышется у нас под ногами.

I м. өҥ, дьүһүн; белый цвет үрүҥ өҥ.
II м. 1. см. цветок; живые цветы тыыннаах сибэккилэр; 2. (период цветения) сибэккилэнэр кэм, тыллар кэм; 3. перен. (лучшая часть чего-л.) бастыҥ дьон; # во цвете лет (или сил) үгэнигэр, күөгэйэр күнүгэр.

прил. 1. көмүстээх, көмүс, кыһыл көмүс; золотой песок көмүстээх кумах; золотые прииски кыһыл көмүстээх бириискэлэр; золотая монета кыһыл көмүс манньыат; 2. эк. көмүс; золотое содержание валюты валюта төһө көмүстээҕэ; золотой запас көмүс саппааһа; 3. (золотистый) кыһыл көмүс өҥнөөх, кыһыл көмүс; золотые кудри кыһыл көмүс куудара; 4. перен. (счастливый) күөгэйэр; золотая пора күегэйэр күн; 5. перен. (замечательный) көмүс, үтүө; золотые слова үтүө тыл; 6. перен. (дорогой) күндү, көмүс; золотой мой! көмүһүм сыыһа!;# сулить золо- тыс горы көмүһүнэн көмүөх буол, элбэҕи эрэннэр; золотых дел мастер уст. көмүс ууһа; золотая осень көмүс араҕас күһүн (сэбирдэх саһарар кэмэ); золотая середина саамай ордуга — ортокута.