буункардаах лыбыктаны (торф (хомуйар массыына) — тиһиликтээх тракторга холбонуллан субууламмыт лыбыктаны хомуйан мунньар, дьаарыстыыр чөмөххө таһар массыына. Б. л. х. м. баһар хомуостаах, аһыллар-сабыллар хугэхтээх киэн истээх буункардаах, лыбыкта төһө хомул-ларын aagap кэмниирдээх.)

маһы соҕотуопкалыыр массыына (маһы охторор, мутугун ыраастыыр, сааһылыыр, ойуур суолунан таһар массыына.)

курууһу көтөоөр массыына (курууһу, дьону туруору эбэтэр туруору coҕyc түһэрэр-таһаарар оноһук: лиип, кыраан уо. д. а. К. к. м. домкраттар, полиспастар, бэйэтэ куруустааччылар, эргийэр кырааннар о. д. а. эмиэ киирэллэр. Сүүһүнэн туоннаҕа тиийэр ыйааһыннаах курууһу биирдэ көтөҕөр К. к. м-лар электрическэй да, ис умайыылаах даҕаны хамсатааччыларынан үлэлииллэр.)

ыыр массыына (ынаҕи ыырга туттуллар массыына. Ы. м. үлэтэ ынах эмиийигэр кэтэрдиллэр ыстакаанҥа салгын аҕыйаан үүтү оборуутугар олоҕурар, 100-125-кэ тнийэ ынаҕы тэшгэ ыахха сөп.)

бурдук ыраастыыр массыына (бурдук туорааҕын ыраастыыр уонна араас уратыларынан — көтүмтүөлэринэн, кээмэйдэринэн, быһыыларынан, ыйааһыннарынан энин суортуур массыына. Б. ы. м. биир сиргэ туруоруллар уонна сыҕарытыллар араастардаах.)

хаппыыста хо муйар массыына (КПД-35 эбэтэр МТЗ тракторга холбонуллан хаппыыстаны хомуйар массыына. Сыаптаах сахсыйар аппараат хаппыыстаны туура тардан ылар уонна лкки диискэлии быһыыллаах быһахтарга биэрэн төрдүн быстарар.)

прил
легковой массыына

ж. массыына (1. хайа эмэ үлэлиир механизм; 2. автомобиль).

массыына (хамсыыр чаастардаах оноһуу, механизм, механизмнар холбоһуктара. Эниэргийэни, матырыйаалы эбэтэр информацияны кубулутан туһанарга туттуллар. М. арааһа, көрүнэ элбэх: электрическэй, гидравлическай, үүттүүр, кээмэйдиир, ааҕар-суоттуур, сыбааркалыыр, бэчээттиир уо. д. а. М. анала: киһи үлэтин чэпчэтии, солбуйуу, үлэ оҥорумтуотун үрдэтии.)

үрүөхтүүр массыына (сүөһү, кыыл тириитин субатын ыраастыыр массыына. Ү. м. тириини баалга эрийэр уонна биинтэлии быһыылаах быһахтарынан субатын дьуххалыыр. Ү. м. көмөтүнэн сүөһү тириитин түүтүн ыраастатыахха эмиэ сөп.)

электрическэй массыына (! — электрическэй эниэргийэни үөскэтэр эбэтэр атын эниэргийэҕэ кубулутар массыына. Электричество күүһүнэн үлэлиир массыыналар эмиэ Э. м. киирэллэр.)

тыа хаһаайыстыбатын иилиллэр массыыната (трактор иннигэр эбэтэр кэннигэр быстах таныллар (олордуллар) тыа хаһаайыстыбатын ханнык эмэ чопчу үлэтин толорор массыына.)

сиксийэр массыына (байытар үлэ биир туспа түһүмэҕин толорорго аналлаах массыына. Байытыллар матырыйаалы эбэтэр булкадаһыгы сиксийэн (дьиһигитэн) састаабыгар баар минераллары өлүү ыйааһыннарынан, оттон чоҕу көөрөмөстөрүн кээмэйдэринэн араартаан наардыыр.)

арассааданы олордор массыына (оҕоруот аһын, эфирдээх-арыылаах культуралар о. д. а арассаадаларын олордор массыына. Дьураалары онорор, арассааданы олордор, уоҕурдуулаах ууну кутар уонна олордубут үүнээйилэрин силистэрин көмөр. А.о.м. тракторга холбонуллар, икки, туөрт, алта кирээдэни тэннэ олордор массыыналар бааллар.)

сиэмэ ыраастыыр массыына (культурнай үүнээйилэр сиэмэлэрия сыыс оттор сиэмэлэриттэн, сыыстан, кумахтан уонна үлтүрүйбүт сиэмэлэртэн араарар массыына. Сиэмэни кээмэйинэнэн, ыйааһынынан, тас быһыытынан суортаан араарар.)

прил
иистэнэр массыына