бэйэтэ нүөлсүтэр систиэмэ (электрическэй ситимнэ холбуур-араарар аптамааттарынан холбоммут сири нүөлсүтүү сайдан иһэр сана көрүнэ. Үүнээйи үүнэр буоругар сиигэ аҕыйаатаҕына ону кэмнии, көрдөрө турар оҥоһуктар (датчики) сыгынаалларынан уу хачайдыыр носу оста р, ардахтатар аппарааттар (дождеватели) бэйэлэрэ туран эрэ үлэлээбитинэн бараллар, бааһына (ходуһа) буорун сиигэ сөптөөх иуормаҕа тиийдэҕинэ тохтууллар.)

бүддьүөт тиһигэ

мажоритарной быыбардыыр тиһик

муниципальнай быраап ааҕын тиһигэ

үбү хонтуруоллуур муниципальнай тиһик

трактор холбонор систиэмэтэ (трактор гидравлическай механизма. Тыа хаһаайыстыбатын массыынатын холбонорго, салайарга итиэннэ массыына үлэлиир чааһын үөһэ-аллараа хал-баҥнатарга аналлаах уонна буору сөп дириннээхтик таҥастыыры хааччыйар.)

холбоһуктаах электрическэй ситим, электрическэй эниэргийэ холбоһуктаах систиэмэтэ (электрическэй ыстаансыйалар электричествоны биэрии биир тиһик ситимигэр холбоммуттара.)

нүөлсүтүү нуормата (сайын устата биир гаа бааһынаҕа куттарыллыахтаах уу олохтонуллубут кээмэйэ.)

нүөлсүтэр систиэмэ (аналлаах гидротехническэй тутуулардаах, ханааллардаах (хоруулардаах), носуостуур ыстаансыйалаах, уу сүүрэр турбалардаах, ууну ыстарар тэриллэрдээх, анал суоллаах-иистээх, атын даҕаны тутуулардаах балайда киэн сир балаһата (территория). Кэлин кэмнэ ууну кэмчилээһининэн сибээстээн ханааллары уу суон турбаларынан солбуйуу кэниир.)

дьүөрэлээх быыбардыыр тиһик

муҥутуур куолаһы ылыы тиһигэ

бэйэтэ салайар систиэмэ (электрическэй массыыналар, тэриллэр киһи быһаччы кыттыыта суох салаллан үлэлиил-лэрин хааччыйар оноһуу.)

коммунальной инфраструктура тиһигэ

массыыналар систиэмэлэрэ (тыа хаһаайыстыбатын кэлимник механизациялыырга мас-сыыналары хаһаайыстыба салааларынан, үүннэриллэр культураларынан эҥин көрөн аттаран туруоруу (набор). М. с. сири танастааһын, сиэмэни ыһыы, олордуу, үүнүүнү хомуйуу, хомуур кэнниттэн бааһынаны оҥоруу курдук үлэ көрүннэрин барытын хабар гына бөлөхтөөн аттарыллар.)

муниципальнай быраап аакталарын тиһигэ

хамсаабат баайга-дуолга быраабы сурукка киллэрии тиһигэ

булкаас быыбардыыр тиһик

электрическэй эниэргийэлээх систиэмэ (электрическэй эниэргийэни туһанааччыга тиэрдэр ситимнэр көмөлөрүнэн холбоммут электрическэй ыстаансыйалар бөлөхтөрө.)

прил. нүөлсүтэр, сиигирдэр; оросительные сооружения сири нүөлсүтэр тутуулар.