сов. 1. кого (сиэтэн) илт; он повёл гостя в сад кини ыалдьыты садка илтэ; 2. кого-что илдьэ бар, киллэр; повести войска в бой сэриини охсуһууга киллэр; 3. что ыыт, тиэрт; повести разговор кэпсэтиини ыыт; 4. чем (двинуть, шевельнуть) хамсат; повести плечами санныгын хамсат.

несов. 1. кого сиэт; вести за руку илиититтэн сиэт; 2. кого-что (идти во главе) киллэр, илт, сирдээ; вести войска в бой сэриилэри кыргыпыыга киллэр; 3. что (управлять движением чего-л.) ыыт, салайан ыыт; вести поезд поепы ыыт; 4. что, перен. (управлять, руководить чем-л.) салай, салайан ыыт, дьаһай; вести кружок куруһуогу салай; вести собрание мунньаҕы салайан ыыт; 5. что (прокладывать) илт, ыыт; вести шоссе на юг шоссены соҕуруу диэки илт; 6. (иметь направление) тиэрт; тропинка ведёт к реке ыллык өрүскэ тиэрдэр; 7. что (проводить, осуществлять) ыыт; толор, суруй; вести борьбу с малярией кумахыны утары охсупуута ыыт; вести записи суруйан ис, бэлиэтээ; вести переписку сурус; # вести начало төрүттэн, саҕалан; вести себя тутта сырыт; и ухом не ведёт кыһанан көрбөт, кумаардаан да көрбөт; ложь к добру не ведёт сымайа үтүөҕэ тиэрпэт.

гл,сов
баар

III межд. воен. есть (командир бирикээ-һин толорооччу "сөп, иһиттим!" диэн эппиэтэ).

II 1. 3 л. ед. наст, от быть буолар (сороҕор туспа тылбаастаммат эбэтэр кэпсиирэ сыһыарыытынан бэриллэр); язык есть средство общения тыл бодоруһуу средство-тынан буолар; вы думаете о нём хуже, чем он есть кини тугун эһиги намтата саныыгыт; 2. в знач. сказ, (имеется) баар; есть надежда, что он скоро вернётся кини сотору төннөн кэлиэ диэн эрэл баар; # как есть хайдах баарынан.

I несов. 1. что и без доп. аһаа, сиэ; он ел много винограда кини элбэх винограды сиирэ; 2. что (разъедать — о ржавчине и т. п.) быһа сиэ; аһыт (о дыме); 3. кого, перен. разг. (попрекать) хомуруй; # есть поедом быһа ыстаан таҕыс, сэмэлээн, саҥаран таҕыс; есть глазами быһа одуулаа.

сущ
сэһэн

ж. сэһэн.

нареч
сэрэйбит курдук, санаабыт курдук

союз
ол аата, атыннык эттэххэ