правдивый; справедливый; кырдьыксыт киһи правдивый человек.

прил. 1, көнө, көнөтүк барар, көнө сурааһыннаах; прямолинейное направление көнө туһайыы; 2. перен. (правдивый, открытый) көнө, судургу; прямолинейный человек судургу киһи.

1) прямой, ровный; гладкий; көнө хонуу ровное поле; көнө суол прямая дорога; 2) перен. честный, правдивый, прямой; справедливый; көнө киһи прямой, честный человек; суут көнө , судьуйа токур погов. уст. суд прямой, да судья кривой.

нареч. 1) прямо; көнөтүк бар= идти прямо; 2) перен. честно, правдиво, көнөтүк эт = сказать что-л. честно.

прил. 1. (ровный) көнө, быһа, быһа барар; прямая линия көнө сурааһын; прямая дорога быһа суол; 2. (гладкий) көнө, будьур-хайа суох; прямые волосы көнө баттах; 3. ж.-д. (беспересадочный) быһа, быһа сырыылаах (аара тохтообот); прямое сообщение быһа сылдьыһыы; поезд прямого сообщения быһа сырыылаах поезд; 4. (непосредственный) быһаччы; это его прямая обязанность бу кини быһаччы эбээһинэһэ; 5. (правдивый) көнө, судургу; прямой человек көнө киһи; прямой ответ көнө эппиэт; 6. (явный, открытый) көстөн турар, илэ, аһаҕас; прямой обман көстөн турар албыннааһын; 7. мат. көнө; прямой угол көнө муннук; 8. в знач. сущ. прямая ж. мат. көнө, көнө сурааһын; провести прямую көнөтө тарт; # прямая речь грам. сирэй саҥа; прямое дополнение грам. көнө толоруу; в прямом смысле слова тыл тустаах өйдөбүлүнэн; прямая линия родства быһаччы утумнаах уруулаһыы; прямая кишка анат. көнө оһоҕос; прямое попадание быһаччы табыы (снаряд, мина, бомба сыалга чопчу түһүүтэ).

1) разг. всякая мелочь; червяк, козявка; балык көлдьүнэ рыбная мелочь; 2) бездельник || праздный; көлдьүн киһи бездельник; көлдьүн олох праздная жизнь; 3) перен. мошенник || мошенничество; көлдьүнүнэн ыл = взять мошенничеством; көлдьүн күөмэйиттэн көппүт көнө буолааччы погов. то, что исходит из уст мошенника, всегда кажется правдивым.