Якутские буквы:

Русский → Якутский

словом

вводн. ел. быһатын эттэххэ, онон; словом, вы должны завтра выехать быһатын эттэххэ, эһиги сарсын аттаныах тустааххыт.

слово

сущ.
тыл

слово

с. 1. тыл; заимствованное слово киирии тыл; 2. (разговор) тыл, кэпеэтии, саҥа; громкие слова дорҕоонноох тыллар; 3. (речь, выступление) тыл, этии; заключительное слово түмүк тыл; 4. (право говорить публично) тыл; свобода слова тыл көҥүлэ; предоставить слово тылла биэр; 5. (мнение, заключение) тыл, санаа, быһаарыы; сказать своё веское слово бэйэҥ нүһэр тылгын эт; 6. (обещание) тыл, эрэннэрии; дать слово тылгын биэр; 7. слова мн. (текст к песне) тыллар, тыл; романс на слова Лермонтова Лермонтов тылларыгар романс; 8. слова мн. (пустая болтовня) тыл, лахсыыр; одни слова! аҥардас тыл эрэ!; # одним словом биир тылынан (эттэххэ); слово в слово тылыттан тылыгар түһэрэн (тылбаастааһын, кэпсээһин); слово за слово тылтан тыл (тахсан), кэпсээнтэн кэпсээн (буолан); не находить слов (для чего-л.) тылы булума, туох диэххин булума (ордук күүстээх санааны этэргэ); живого слова не услышишь кэпсэтэр киһитэ су ох буол; к слову сказать вводи, ел. эппиччэ эттэххэ, даҕатан эттэххэ; последнее слово чего-л. туох эмэ тиһэх тыла, тиһэх ситиһиитэ (хол. наука).

Еще переводы:

быһата

быһата (Якутский → Русский)

модальное сл. короче (говоря), словом, одним словом; быһата , улаханнык өһүргэммит словом, он сильно обиделся.

удостоить

удостоить (Русский → Якутский)

сов. кого-что 1. чего (наградить) тиксэр, чиэстээ; удостоить звания аакка тиксэр; 2. чем (оказать внимание) чиэстээ, абыраа; удостоить ласковым словом эйэҕэс тылла этэн абыраа.

тыл

тыл (Якутский → Русский)

1) анат. язык; хос тыл язычок; таба тыла олений язык (считается лакомством); тылгын таһаар = высунуть язык; тылгын быһа ыстаа = прям., перен. прикусить язык; 2) язык; речь || языковой; речевой; нуучча тыла русский язык; тыл сокуоннара законы языка; сомоҕо тыл грам. устойчивые словосочетания; харыс тыл эвфемизм; тылынан быһаарыы устное объяснение; тылы сайыннарыы уруога урок развития устной речи; кэпсэтии тыла разговорная речь; тылга тиис = болтать языком; тылгын кыан = придержать язык; держать язык за зубами; тылгын тарбаа = трепать языком; тыл уҥуоҕа суох погов. язык без костей; тыл сүһүөҕэ суох погов. язык без суставов; 3) в разн. знач. слово; алгыс тыл напутственное слово; ытык тыл священное слово; киирии тыл а) вступительное слово; б) лингв, заимствованное слово; тылыттан тылыгар от слова до слова; халлаан тыла вздор; кэриэс тыл завещание; истиҥ иһирэх тыл искреннее, задушевное слово; хой баһа тыл пустые слова; ерунда, чепуха; түмүк тыл заключительное слово; тыл суолтата значение слова; дьон тыла людская молва; аҕа тыла отцовский наказ; тылын ыл = заручиться чьим-л. словом; тылыттан ыл = ловить на слове; тыл ыһыгын = замолвить слово; тылгын биэр = дать обещание; тылгын толор = выполнить своё обещание; тылгар тур = сдержать своё слово; тылгын төттөрү ыл = взять назад своё слово; биллиилээх поэт тылларыгар суруллубут музыка музыка, написанная на слова известного поэта; тылла көрдөө = просить слова (для выступления); мунньахха тыл эт = выступить на собрании; тылла тарҕат = распространить слух; киниттэн тыла суох тугу да ылымаҥ ничего не берите без его разрешения; киһи тыла — ох посл. человеческое слово — стрела; киһи тыла сэттээх погов. слово человека способно обернуться злом; кэһиллибэт кэс тыл погов. нерушимое заветное слово; куһаҕан тыл сымыйа буолбат погов. плохая весть не бывает ложью; сүгэ-балта тыл посл. слово, как топор и молот (о веском слове); тыл тыалга быраҕыллыбат посл. слова на ветер не бросают; 4) язык, стиль; кинигэ тыла книжный язык; книжный стиль; литературнай тыл литературный язык; үөрэх тыла язык науки; 5) перен. язычок, стержень; чуораан тыла язычок колокольчика; күлүүс тыла ключ от замка; кур тыла язычок пряжки ремня; 6) перен. воен. язык; тылы тут = взять (букв. схватить) языка # кини тыла кыһыйар у него язык чешется (о болтуне); тылгын быластаа = а) запыхаться (от бега); б) уставать, изнемогать (от жары); ынах тыла пиявка.

обмолвиться

обмолвиться (Русский → Якутский)

сов. 1. (оговориться) алҕас саҥар, алҕас эт; 2. (сказать вскользь) саҥар, тылла быктар; он ни словом не обмолвился о своём деле кини бэйэтин дьыалатын туһунан биир да тылы быктарбата.

быһа

быһа (Якутский → Русский)

I нареч. прямо, напрямик; быһа аас = проходить прямо; быһа бар= идти напрямик; быһа биэр = ударить наотмашь # быһа аккаастан = отказаться наотрез; быһа сэрэйдэххэ можно догадаться; быһа сэрэйдэххэ , кини билбитэ буолуо можно догадаться, что он наверняка узнал; быһа түс = прервать (напр. разговор); быһатын эттэххэ одним словом, короче говоря; быһатын эттэххэ , биир дойдулааҕа уонна өртөн доҕоро одним словом, он его земляк и старый друг.
II послелог, упр. частн. п. в течение, на протяжении; үс хонугу быһа в течение трёх суток; күнү быһа в течение дня; ыйы быһа в течение всего месяца; ср. быстыҥа .

сүгэ-балта

сүгэ-балта (Якутский → Русский)

сүгэ-балта тыл веское слово.

өлөр=

өлөр= (Якутский → Русский)

1) убивать, забивать (дичь, скот); 2) ловить (рыбу); 3) повредить, поранить, ушибить; илиибин өлөрдүм я ушиб руку; 4) портить, приводить в негодность; быһаҕым биитин тимиргэ өлөрдүм я затупил о железо лезвие ножа; 5) перен. зарабатывать; элбэх харчыны өлөрбүт он заработал много денег; көлөһүн күнүн өлөр = зарабатывать трудодни # өлөрөн түһэр = сразить кого-л. (словом).

неизменяемый

неизменяемый (Русский → Якутский)

прил. уларыйбат; неизменяемое слово уларыйбат тыл.

иһирэх

иһирэх (Якутский → Русский)

задушевный, искренний, сердечный; иһирэх тыл задушевное слово.

ылыннарыылаах

ылыннарыылаах (Якутский → Русский)

убедительный, веский; ылыннарыылаах тыл убедительное слово.