м. утары тезис (диалектической сайдыы барыытыгар тахсыбыт балапыанньа-ны, тезиһи утарыы).

1. сравн. ст. от верный, верно; 2. в знач. вводн. ел. чахчытынан ыллахха, чахчытынан эттэххэ; я написал доклад, вернее, тезисы к докладу мин дакылаат, чахчытынан эттэххэ, дакылаакка тезис суруйдум.

сов. 1. анньын; оттолкнуться веслом от берега биэрэктэн эрдиинэн анньын; 2. перен. тирэҕир, тирэх оҥоһун; оттолкнуться от основного тезиса сүрүн тезискэ тирэҕир.

сов. 1. что инники чорбот, таһаар, тарт; выдвинуть стол на середину комнаты остуолу хос ортотугар тарт; выдвинуть ящик стола остуол дьааһыгын (таһыгар) тарт; 2. что, перен. (для обсуждения) туруор, этэн таһаар, оҥорон таһаар; выдвинуть тезис тезистэ туруор; 3. кого (к избранию) туруор; выдвинуть в кандидаты кандидакка туруор; 4. кого (на более ответственную работу) өрө таһаар.

с. 1. (местонахождение) балаһыанньа, ханан баара; определить положение планеты планета ханан баарын быпаар; 2. (поза, позиция) балаһыанньа; читать в лежачем положении сытар балаһыанньаҕа аах, сытан эрэ аах; стрелять из винтовки с положения стоя бинтиэпкэнэн турар балапыанньаттан ыт, бинтиэпкэнэн туран эрэ ыт; 3. (состояние) балаһыанньа; международное положение аан дойду балаһыанньата; найти выход из затруднительного положения ыарахан балаһыанньаттан тахсар суолу бул; 4. (распорядок, режим) балаһыанньа; на военном положении байыаннай балаһыанньаҕа; 5. (свод правил) балаһыанньа; 6. (утверждение, тезис) балаһыанньа; основные положения книги кинигэ сүрүн балаһыанньалара; 7. (место, роль в обществе) балаһыанньа, илгэ; социальное положение олоҕун илгэтэ; # в положении разг. ыарахан, хат.