с. 1. уруулуу буолуу, уруулаһыы; быть в родстве уруулуу буол; 2. (близость, общность) уруулуу буолуу, биир төрүттээх буолуу, чугастыы буолуу.

сов. уруулас.

побуд. от уруулас = породнить кого-л. с кем-л.

несов. 1. (вступать в отношения родства) уруулас; 2. (сближаться) чугаһас.

родственный || по-родственному; уруулуу сыһыан родственные отношения; уруулуу дьон родственники.

прил. 1. (ровный) көнө, быһа, быһа барар; прямая линия көнө сурааһын; прямая дорога быһа суол; 2. (гладкий) көнө, будьур-хайа суох; прямые волосы көнө баттах; 3. ж.-д. (беспересадочный) быһа, быһа сырыылаах (аара тохтообот); прямое сообщение быһа сылдьыһыы; поезд прямого сообщения быһа сырыылаах поезд; 4. (непосредственный) быһаччы; это его прямая обязанность бу кини быһаччы эбээһинэһэ; 5. (правдивый) көнө, судургу; прямой человек көнө киһи; прямой ответ көнө эппиэт; 6. (явный, открытый) көстөн турар, илэ, аһаҕас; прямой обман көстөн турар албыннааһын; 7. мат. көнө; прямой угол көнө муннук; 8. в знач. сущ. прямая ж. мат. көнө, көнө сурааһын; провести прямую көнөтө тарт; # прямая речь грам. сирэй саҥа; прямое дополнение грам. көнө толоруу; в прямом смысле слова тыл тустаах өйдөбүлүнэн; прямая линия родства быһаччы утумнаах уруулаһыы; прямая кишка анат. көнө оһоҕос; прямое попадание быһаччы табыы (снаряд, мина, бомба сыалга чопчу түһүүтэ).

сущ
коллекция (уруулуу предметтэри наардаан мунньуу)

прил. 1. уруулуу, аймахтыы; родственные отношения уруулуу сыһыаннар; 2. (сходный; общий по происхождению) уруулуу, биир төрүттээх; родственные языки уруулуу тыллар; 3. (сердечный) хаан уруу курдук, чугас.

мн. тюрдар (хол. казахтар, узбектар, киргизтэр, татардар, сахалар уо.д.а. киирсэр уруулуу тыллаах норуоттар бөлөхтөрө).

с. 1. (семья) кэргэн, дьиэ кэргэн, ыал; отец семейства дьиэ кэргэн аҕата, ыал аҕата; 2. биол. кэргэн (бэйэ-бэйэлэршптэн чугас хас да уруулуу уус бөлөҕө); семейство кошачьих куоскатыҥылар кэргэннэрэ.