прил. еэттэ чаастаах; еэттэ чаастааҕы; семичасовой рабочий день еэттэ чаастаах үлэ күнэ; семичасовой поезд еэттэ чаастааҕы поезд.

прил. аҕыс чаастаах; аҕыс чаастааҕы (о поезде и т. п.).

прил. икки чаастаах; икки чаастааҕы (о поезде и т. п.).

прил. 1. алта чаастаах; шестичасовой рабочий день алта чаастаах үлэ күнэ; 2. разг. алта чаастааҕы; шестичасовой поезд алта чаастааҕы поезд.

прил. 1. үс чаастаах; трёхчасовой доклад үс чаастаах дакылаат; 2. разг. (намеченный на три часа) үс чаастаах, үс чаастааҕы; трёхчасовой поезд үс чаастааҕы поезд.

I прил. 1. чаастаах, чаас усталаах, чаас; часовая беседа чаас усталаах сэһэргэһии; часовая норма чааһынан нуорма; 2. разг. (назначенный на один час) чаастаах, биир чаастааҕы; уехать часовым поездом биир чаастааҕы поеһынан бар.

өтүйэ (охсуолаан оҥорорго, туттарга а. э. уһанарга аналлаах тутаахтаах, охсор чаастаах илии инструмена. Ыйааһына 0,2-2,0 кг. Илиинэн туттуллар электрическэй о. д. а. Ө-лэр эмиэ бааллар. Мас Ө. киянка дэнэр.)

м. 1. (чего-л., через что-л.) туорааһын; переход через Альпы Альпаны туорааһын; 2. (к другому занятию, образу действий, состоянию и т. п.) киирии, көһүү, ...диэки буолуу; кубулуйуу; охтуу; переход от социализма к коммунизму социализмтан коммунизмҥа киирии; переход на семичасовой рабочий день сэттэ чаастаах үлэ күнүгэр киирии; переход на другую работу атын үлэҕэ көһүү; переход власти в руки трудящихся былаас үлэһиттэр илиилэригэр киириитэ; переход на сторону революционных войск революционнай сэриилэр диэки буолуу; 3. (расстояние) күннүк; 4. (место для переправы) туорааһын, туоруур сир.

ж. 1. (доля целого) сорох, ирээт; часть долга иэс сороҕо; получил свою часть чего-л. бэйэм ирээппин ыллым; 2. (организма, механизма и т. п.) чаас, миэстэ, мүһэ; запасная часть саппаас чаас; части тела киһи миэстэлэрэ; 3. (раздел) чаас; повесть в семи частях сэттэ чаастаах сэһэн; критическая часть выступления этии критическэй чааһа; 4. (отдел учреждения) чаас; санитарная часть санитарнай чаас; учебная часть үөрэх чааһа; 5. (войсковая единица) чаас; пехотные части пехота чаастара; # части речи грам. саҥа чаастара; части света свет чаастара; большей частью или по большей части үгүс өттүгэр, уксугэр; по части чего-л. туох эмэ өттүнэн; он знаток по этой части кини ити өттүн билэр киһи; это не по моей части бу мин билбэт суолум (быһаарбат дьыалам); рвут на части разг. аҥарданар буоллар аҥардыах курдуктар (олох иллэҥнээбэттэр).