производительный, продуктивный; таһаарыылаах үлэ производительный труд.

прил. I. (производительный) таһаарыылаах, оҥорумтуолаах; продуктивный труд таһаарыылаах үлэ; 2. с. х. бородуукта биэрэр, бородуукталаах; продуктивный скот бородуукталаах сүөһү; 3. лингв, үөскэтимтиэ; продуктивный аффикс үөскэтимтиэ сыһыарыы.

I уст. предназначенный, предопределённый.
II : оҥоруулаах күүстэр производительные силы.

с. 1. (по гл. разместить) туруортааһын, тарҕатыы, олохтооһун; 2. (по гл. разместиться) оннуланыы, олоруу; 3. (система расположения) тарҕанан туруу; размещение производительных сил оҥоруулаах күүстэр тарҕанан туруулара.

холлоох үлэһит человек, работающий физически много и производительно; холлоох сир земля, территория, на которой есть где развернуться, есть где и к чему приложить руки.

ж. в разн. знач. күүс, күүс-күдэх; ударить со всей силой күүһүҥ муҥунан оҕус; центробежная сила физ. центробежнай күүс; сила ветра тыал күүһэ; сила ума ей күүһэ; сила привычки үгэс күүһэ; производительные силы эк. оҥорумтуолаах күүстэр; великая сила идей ленинизма ленинизм идеяларын улуу күүһэ; движущие силы революции революция хамсатар күүстэрэ; вооружённые силы сэбилэниилээх күүстэр; # рабочая сила үлэһит күүс; по силам или под силу күүс иһинэн, кыах иһинэн; через силу күүс таһынан, күүс муҥунан; потерять силу юр. күүскүн сүтэр (хол. сокуон); войти в силу юр. күүскэр киир, чахчылаах буол (хол. сокуон); оставить в силе юр. күүһүгэр хааллар, көтүрбэккэ хааллар (хол. сокуону).