с. 1. (по гл. скопить) мунньуу, мунньунуу; 2. (по гл. скопиться) мустуу, мунньуллуу; 3. (большое количество кого--чего-л.) мустуу, чуоҕуйуу.

сов. ком. 1. (иметь излишнее количество товара) наһаа элбэх табаардан; 2. (скопиться в большом количестве) напаа мунньулун, атыыламмакка сытан хаал; зерно затоварилось туорах бурдук атыыламмакка сытан хаалла.

сов. 1. (образоваться из частей) оҥоһулун; 2. (образоваться —об обществе, организации) тэрилин, үөскээ; 3. (собраться, скопиться) хомулун, муһун; 4. (создаться) үөскээ; о нём составилось хорошее мнение кини туһунан үчүгэй миниэнньэ үөскээтэ.

сов. 1. безл. (собраться, скопиться) муһун; набралось много народу элбэх киһи мустубут; набралось много воды элбэх уу мустубут; 2. чего, перен. (найти в себе внутренние силы, качества) ылын, киллэрин; набраться храбрости эр санааҕын ылын, харса суоххун киллэрин.

сов. 1. на кого-что (летя натолкнуться) кэтилин, кэтиллэ түс, көтөн кэл; 2. на кого-что (летя напасть) түс; орёл налетел на стадо овец хотой бараан үөрүгэр түстэ; 3. на кого-что, перен, разг. (с разбегу) кэтиллэ түс, анньылла түс; 4. на что, перен. разг. түбэс, киирэн биэр; налететь на выговор сэмэҕэ киирэн биэр; 5. на кого-что (атаковать) саба түс; 6. на кого-что (напасть с целью грабежа) саба түс; 7. на кого-что, перен. разг. (с обвинениями и т. п.) үрдүгэр түс; 8. перен. (о ветре, буре) түс, эмискэ түс; налетел ветер и разогнал дождь эмискэ тыал түһэн ардаҕы кыйдаата; 9. (слететься) мунньуһун; налетели мухи сахсырҕа мунньуһунна; 10. (осесть, скопиться) олор, түс (хол. быыл).

сов. 1. (сойтись, сосредоточиться) муһун, түмүс; в классе собрались все ученики кылааска үөрэнээччилэр бары муһуннулар; 2. (напр. о совещании) муһун; собрался военный совет байыаннай совет муһунна; 3. (скопиться) муһун, мунньулун; здесь собралась вода манна уу мустубут; 4. (о дожде и т. п.) таҕыс, буол; к вечеру собралась гроза киэһэ этиҥнээх ардах буолбута; 5. (составиться, набраться) мунньулун; собралась ценная коллекция картин хартыына сыаналаах кол- ' лекцията мунньулунна; 6. (приготовиться) хомун, тэрин, оҥоһун; собраться в дорогу суолга хомун; собраться ехать домой дьиэ- ' лииргэ оҥоһун; 7. (решиться) санан, быһаарын; он собрался жениться кини ойох ыларга сананна; 8. (сжаться, сморщиться) түүрүлүн, мыччыһын; 9. с чем түмүн, мунньун, булун; собраться с силами күүскүн түмүн; собраться с мыслями өйгүн-санааҕын булун; собраться с духом санааҕын түмүн.