с. 1. (по гл. сузить) кыаратыы, синньэтии; 2. (по гл. сузиться) кыарааһын, синньээһин, буомуруу; сужение пищевода куолай буомуруута; 3. (суженное место) кыарааһын, синньээһин, буом.

үмүрүс гын = момент.-однокр. от үмүрүй = 1 вдруг, внезапно сжаться, сузиться, стянуться; от төбөтө үмүрүс гынна верхушки трав сомкнулись; уу үрдэ үмүрүс гынна поверхность воды вдруг сомкнулась (напр. над ныряльщиком).

несов. 1. олор; сесть на стул устуулга олор; 2. (занять место где-л.) олор, киир; сесть в автомобиль автомобильга олор; 3. за что и с неопр. (приняться что-л. делать) олор, олорун; сесть за книгу кинигэтэ ааҕа олорун, кинигэҕэр олорун; сесть работать үлэҕэр олор; 4. (попасть в заключение) олор; сесть в тюрьму түрмэҕэ олор; 5. (опуститься с высоты) олор, түс; самолёт сел на аэродром самолёт аэродромҥа олордо; 6. (опуститься за горизонт) киир; солнце уже село күн хайыы--үйэҕэ киирдэ; 7. (осесть) олор, түс; пыль сёла на бумагу кумааҕыга быыл олорбут; 8. (укоротиться, сузиться) тарт; эта рубашка сёла бу ырбаахы тардыбыт; # сесть на мель харгыга олор (күчүмэҕэй балаһыанньаҕа түбэс); сесть кому-л. на голову ким эмэ төбөтүгэр ытын, баһылаа.