сущ
таныы

ж. таныы.

с. 1. (по гл. обнажить) арыйыы, хастааһын, сыгынньахтааһын; 2. (по гл. обнажиться) арыллыы, хастаныы, сыгынньах-таныы.

туруоруу (соҕотуопканы, дэтээли, инструмены, оҥоһугу үлэлиир миэстэтин, балаһыанньатын булларыы, таныы, үлэҕэ бэлэмнээһин.)

храпеть (обычно о лошади); ат таныыта тардырҕаата лошадь захрапела.

побуд. от тардырҕаа =; ат таныытын тардырҕатар лошадь захрапела.

совм.-взаимн. от тардырҕаа =; тоҥ туоһу тоҕута тарпыт курдук , таныыларын тыаһа тардырҕаһа тустэ фольк. захрапели лошади, будто на морозе разорвали берёсту.

длинная шерсть возле ушей (у животных); эһэни сабырҕаҕыттан , тайаҕы таныытыттан (сиэтэр ) фольк. (таскает) медведя за длинную шерсть возле ушей, лося за ноздри (говорится о сильном богатыре-охотнике).

ж. 1. дэлби ыстаныы, күлүм гыныы; вспышка пороха буорах дэлби ыс-таныыта; 2. (сильное проявление чего-л.) күөдьүйүү, өрө оргуйан тахсыы; вспышки революционных восстаний революционнай өрө туруулар күөдьүйүүлэрэ; 3. (напр. гнева) быырпастыы, тымтыы, кыыһыран туруу.