ускор. от хадьай =.

многокр. от хадьай =.

ж. аномалия, нуорматтан хадьайыы; # магнитная аномалия магнит аномалията (магниттаах тимир рудатын сабыдыалынан Сир магнитын үллэһиллиитин кэһиллиитэ).

ж. девиация (1. компас магниттаах стрелката элбэх тимир баар сиригэр меридиан хайысхатыттан хадьайыыта; 2. баран иһэр хайысхаттан туох эмэ сабыдыалынан хадьайыы).

побуд. от хадьай = отклонять в сторону, отклонять от прямого направления.

сов. 1. (в сторону) хадьай, иҥнэй; 2. перен. хадьай, туораа; отклониться от темы доклада дакылаат тематыттан туораа.

с. 1. (по гл. отклонить) хадьа-тыы; аккаастааһын, ылыммакка хаалларыы; отклонение предложения этиини ылыммакка хаалларыы; 2. (по гл. отклониться) хадьайыы; отклонение стрелки компаса компас стрелкатын хадьайыыта; 3. (несовпадение, нарушение) туорааһын; отклонение от нормы нуорматтан туорааһын.

хадьайыы, халбаҥнааһын (дьиннээх (эбэтэр мунутуур) уонна суруллубут эбэтэр суоттаммыт кээмзйдэр алгебраическай араастара, судургутук эттэххэ, ханнык эмэ оҥоһук кээмэйин кэһиллиитэ. Холобура, дэтээл кээмэйин эбэтэр быһыытын механизм, массыына үлэтигэр мэһэйдээбэт эрээри өр үйэлэниитигэр ханан эмэ охсуулаах сыысхала.)

прил. аномальнай, нуорматтан хадьайар.

I см. хадьай =.
II 1) сильно укусить; рвануть зубами; ыт атахпын быһа хадьыйда собака сильно укусила меня за ногу; 2) поедать с жадностью, пожирать; ат оту сиэн хадьыйда лошадь начала пожирать сено; 3) резать; косить; бурдугу сиэрпэнэн хадьый = жать хлеб серпом.