сущ
хомуут

сущ
хомуут кулгааҕа

м. хомуут нээлбитэ.

м. 1. хомуут; 2. перен. (обуза) бурҕалдьы, боҕуу; надеть на себя хомут бурҕалдьыта кэт.

баайыы (сүөһүлэри хотонно, ыыр сиргэ, арыт мэччирэнэ баайар оноһук. Б. быата сыап эбэтэр хомуут буолар.)

ж. түөс быата (хомуукка).

м. кулгаах быата, хомуут кулгааҕа; # взялся за гуж — не говори, что не дюж поел, хомууту кэтэн баран кыайбаппын диэмэ (ылбыт дьыалаҕын ситэр).

1) ухо; уши || ушной; кулгаах кулугута ушное отверстие; кулгаах сарыыта барабанная перепонка; хаптаҕай кулгаах истибэтэх, хара харах көрбөтөх погов. плоским ухом не услышанное, чёрным глазом не увиденное (т. е. неизвестное, диковинное); 2) боковая часть чего-л.; хомуут кулгааҕа гуж хомута; бэргэһэ кулгааҕа наушники шапки.

рессора хомуута (хас даҕаны хаптаҕай лиистэртэн хомуллар рессораны ыһыллан (үрэллэн) хаалбат гына кууһа хам тардар дэтээл.)

имигэс сиэх турба хомуута (буолталарынан бэйэ-бэйэлэригэр утарыта таттарыллар икки тэҥ диаметрдгих силииндир анардарыттан турар ойгоКук. Сымнаҕас сылаанга анар уһугун кытаанах турбаҕа кэтэрдэн баран уһуллубатын диэн хам таттарарга туһаныллар.)