имеющий вооружение; вооружённый; сэбилэниилээх этэрээт вооружённый отряд; сэбилэниилээх саба түһүү вооружённое нападение; дойду сэбилэниилээх күүстэрэ вооружённые силы страны; сэбилэниилээх восстание вооружённое восстание.

1) снабжённый, вооружённый шестом, жердью, длинной палкой; с... шестом, с... жердью, с... длинной палкой; ураҕастаах дьон люди с шестами; 2) имеющий оглобли; с... оглоблями; ураҕастаах сыарҕа сани с оглоблями.

м. 1. тиис; передние зубы илин тиистэр; молочные зубы тииһиир тиистэр; зуб мудрости билир; 2. (зубец) тиис; зубья бороны боромньу тиистэрэ; # иметь зуб против кого-л., на кого-л. кимиэхэ эмэ өһүр, кырыктан; не по зубам тиис хоппот; говорить сквозь зубы уо-һуҥ иһигэр саҥар, аанньа иһиллибэт курдук саҥар; точить зубы на кого-л. кимиэхэ эмэ тиискин сытыылаа; держать язык за зубами саҥата суох сырыт; заговаривать кому-л. зубы кими эмэ аралдьыт; вооружённый до зубов баһыттан атаҕар диэри сэбилэммит.

прил. 1. (большой физической силы) күүстээх; сильные руки күүстээх илиилэрдээх; 2. (твёрдый, стойкий) күүстээх, кытаанах; сильная воля күүстээх воля; сильный характер кытаанах характер; 3. (хорошо вооружённый) күүстээх; сильная армия күүстээх армия; 4. (могущественный, мощный) күүстээх, кыахтаах; сильное государство күүстээх государство; 5. (дающий большую мощность) күүстээх; сильный мотор күүстээх мотуор;. 6. (по величине, степени проявления) күүстээх; сильный ветер күүстээх тыал; сильное желание күүстээх баҕа; 7. (сведущий, талантливый) күүстээх, кыахтаах, кыайар; сильный ученик күүстээх үөрэнээччи; в математике он силён математикаҕа кини кыахтаах; # иметь сильную руку где-л. кыахтаах илии көмөлөөх буол (кыахтаах көмөлөһөр киһилэн).

прил. 1. (недостаточно сильный; болезненный) мөлтөх, ыарыһах; слабый ребёнок ыарыһах оҕо; у него слабое сердце кини сүрэҕэ мөлтөх; 2. (лишённый твёрдости, стойкости) мөлтөх, сыппах, уйан; слабая воля мөлтөх воля; 3. (плохо вооружённый) мөлтөх, кэбирэх; слабая армия мөлтөх армия; 4. мөлтөх; слабое государство мөлтөх государство; 5. (не сильный) мөлтөх; слабый удар мөлтөх охсуу; 6. (не крепкий, не насыщенный) мөлтөх, уоҕа суох, убаҕас; слабый чай убаҕас чэй; слабое вино уоҕа суох арыгы; 7. (незначительный) мөлтөх, симик; слабый свет симик уот; 8. (неясный) бүдүк, биллэр-биллибэт; слабые очертания бүдүк урсуннар; 9. (плохой) мөлтөх, салаҥ; слабая работа мөлтөх үлэ; 10. (не тугой) холку, тыҥатыллыбатах; слабая струна холку струна; # слабая сторона или слабое место кого-чего-л. мөлтөх өттө, кэбирэх сирэ.

ж. в разн. знач. күүс, күүс-күдэх; ударить со всей силой күүһүҥ муҥунан оҕус; центробежная сила физ. центробежнай күүс; сила ветра тыал күүһэ; сила ума ей күүһэ; сила привычки үгэс күүһэ; производительные силы эк. оҥорумтуолаах күүстэр; великая сила идей ленинизма ленинизм идеяларын улуу күүһэ; движущие силы революции революция хамсатар күүстэрэ; вооружённые силы сэбилэниилээх күүстэр; # рабочая сила үлэһит күүс; по силам или под силу күүс иһинэн, кыах иһинэн; через силу күүс таһынан, күүс муҥунан; потерять силу юр. күүскүн сүтэр (хол. сокуон); войти в силу юр. күүскэр киир, чахчылаах буол (хол. сокуон); оставить в силе юр. күүһүгэр хааллар, көтүрбэккэ хааллар (хол. сокуону).