Якутские буквы:

Русский → Якутский

естественно

  1. нареч. буолуохтааҕын курдук; он держится естественно кини буолуохтааҕын курдук туттунар; 2. в знач. вводн. ел. (конечно) биллэн турар; естественно, он согласился биллэн турар, кини сөбүлэстэ.

естественный

прил
айылҕаҕа сыһыаннаах. Естественные богатства - айылҕа баайдара

естественный

прил. 1. (относящийся к природе) айылҕа; естественные богатства Якутии Саха сирин айылҕатын баайдара; 2. (обусловленный законами природы) бэйэтин дьаа-латынаи, айылҕатынан; естественная смерть бэйэ дьаалатынан өлүү, кырдьан өлүү; 3. (прирождённый) айылҕаттан, төрүт; естественный цвет лица сирэй айылҕаттан өҥө; 4. (обыкновенный, нормальный) тустаах, сиэрдээх, буолуохтаах; естественный путь развития сайдыы тустаах суола; естественный вывод сиэрдээх түмүк; 5. (непринуждённый) бэйэ быһыытынан; естественная поза бэйэ быһыытынан туттуу; # естественный отбор биол. айылҕа сүүмэрдээһинэ.

Еще переводы:

отбор

отбор (Русский → Якутский)

м.. (действие) талыы, сүүмэрдээһин; 2. биол. сүүмэрдээһин; естественный отбор айылҕа сүүмэрдээһинэ.

непосредственный

непосредственный (Русский → Якутский)

прил. 1. быһаччы, быһаччы сыһыаннаах; непосредственный начальник быһаччы начальник; 2. (естественный) быһаччы (майгылаах), судургу; непосредственная натура быһаччы майгы.

природный

природный (Русский → Якутский)

прил. 1. (естественный) айылҕа; природные богатства айылҕа баайдара; 2. (врождённый) айылҕаттан (баар), төрүт, төрүөҕүттэн (баар); природный талант төрүт талаан; природный недостаток төрүөҕүттэн итэҕэһэ.

стихийный

стихийный (Русский → Якутский)

прил. 1. стихийнэй, айылҕа; стихийное бедствие айылҕа быһылаана; 2. (естественный) стихийнэй, тутулуга суох; стихийный характер экономических законов экономическай сокуоннар стихийнэй харак-тердара; 3. (неорганизованный) стихийнэй, тэриллиитэ суох; стихийное рабочее движение стихийнэй рабочай хамсааһын.

преграда

преграда (Русский → Якутский)

ж. мэһэй, харгыс; естественная преграда айылҕаҕа баар мэһэй.

водоём

водоём (Русский → Якутский)

м. уу, уу түөлбэтэ; естественные водоёмы айылҕаттан уу түөлбэлэрэ.

бүөлээ=

бүөлээ= (Якутский → Русский)

1) закупоривать, затыкать; бытыылканы бүөлээ = закупорить бутылку; айаҕын бүөлээ = прям., перен. заткнуть рот; 2) загораживать; үрэҕи бүөлээ = запрудить речку; суолун бүөлээ = загородить кому-л. путь; күнү-ыйы бүөлээ = загородить свет (естественный); хара оҕус суолун үрүҥ оҕус бүөлүүр үһү загадка дорогу, прокладываемую чёрным быком, загораживает белый бык (саптаах иннэ иголка с ниткой).

сүөкэн=

сүөкэн= (Якутский → Русский)

страд. от сүөкээ = 1) опорожняться, быть опорожненным; выливаться; быть вылитым; иһит сүөкэннэ посуда опорожнилась; уһааттаах уу сүөкэммит вода вылилась из бочки; 2) выгружаться, разгружаться, быть выгруженным, разгруженным; сыарҕалаах от сүөкэммит воз с сеном разгружен; 3) перен. разг. отправлять естественную надобность, оправляться.

богатство

богатство (Русский → Якутский)

с. 1. баай; 2. богатства мн. баай; естественные богатства СССР неисчислимы ССРС айылҕатын баайа ситэн ааҕыллыбат элбэх; 3. (обилие) өлгөмө, быйаҥа; 4. (великолепие) талбата, үтүөкэнэ, эгэлгэтэ; богатство красок өҥүн эгэлгэтэ.

смерть

смерть (Русский → Якутский)

ж. өлүү; естественная смерть кырдьан өлүү; # до смерти өлөрдүү, наһаа; устал до смерти өлөрдүү сылайдьш; бледный как смерть олус кубаҕай дьүһүннээх, кубарыччы тартарбыт; пасть смертью храбрых эр санаалаахтык охсуһан оҕут, геройдуу өл; смотреть смерти в глаза өлөрү өҥөй; быть (или лежать) при смерти өлөөрү аҕай сыт.