и. д. от атыылас = купля; покупка.

1. и. д. от ыллар- I; 2. заказ (на покупку чего-л.).

сов. чтоороскуоттаан кэбис, туттан бүтэр, бараа; израсходовать все деньги на покупку книг харчыгын барытын кинигэ атыытыгар туттан бүтэр.

несов., перекупить сов. кого-что 1. (перебить покупку у кого-л.) быһа түһэн атыылас; 2. (скупить) атыылаһыталаан ыл.

сов., переплачивать несов. что 1. и без доп. (заплатить лишнее) орду к төлөө; переплатить за покупку атыыга ордук төлөө; 2. разг. (выплатить много денег) элбэҕи төлөө, төлөтөлөө; переплатить много денег элбэх харчыны төлөтөлөө.

несов., спрыснуть сов. 1. кого-что ыс, ибиир; спрыснуть бельё перед глажением таҥаһы өтүүктүөҥ иннинэ уунан ибиир; 2. перен. шутл. сууй; спрыснуть покупку атыыгын сууй.

сов. 1. кого (убить всех, многих) өлөртөө, кырт, кыдый; 2. что (разбить всё, многое) үлтүрүтэлээ, кумалаталаа; 3. что (вбить в другое место) уларытан саай; 4. кого (прервать) тохтот, уурат, быһа түс; 5. что, разг. (перехватить покупку) быһа түһэн ыл.

1) раскладывать, расстилать; разворачивать; муостаҕа көбүөрү тэнит= расстелить на полу ковёр; атыыласпыт малгын тэнитэн көрдөр разверни свою покупку; 2) натягивать; өтүүнү тэнит = натянуть верёвку; 3) перен. разг. увеличивать, умножать; размножать; ыччат сүөһүнү тэнит = увеличить поголовье молодняка; 4) перен. развёртывать, разворачивать что-л.; социалистически көҕүтүһүүнү киэҥник тэнитиэххэ шире развернуть социалистическое соревнование # сүһүөххүн тэнит = идти далеко пешком (букв. расправить свой суставы); тириигин тэнит = размяться (напряжённой физической работой).

сов. 1. что (свёрнутое, скатанное, сложенное) тэнит, арый; развернуть газету хаһыаты тэнит; 2. кого-что (завёрнутое) өһүл, сүөр; развернуть покупку атыылаһыы-гын өһүл; 3. что (выпрямить, расправить) дарат, көннөр; развернуть плечи санныгын дарат; 4. что, воен. (по линии фронта) тэнит, кэккэлэт; 5. что, перен. (проявить в полной мере) толору тэнит, толору тутун; 6. что, перен. (организовать в широких размерах) тэнит, тэнитэн ыыт; 7. что (заставить сделать поворот) эргилиннэр; развернуть танк танканы эргилиннэр.

сов. 1. (куда-л., к кому-л.) киирэ сырыт, киир; зайти к товарищу табаарыскар киирэ сырыт; зайти за покупками атыыгын ыла киирэ сырыт; 2. (свернуть) киир, эргийэ бар; зайти за угол муннук улаҕатыгар киир; 3. (обойдя) эргийэн киир, киир; зайти в тыл кэтэххэ эргийэн киир; 4. (уйти далеко) ыраата бар, киир; зайти в глубь леса тыа үөһүгэр киир; 5. (о небесных светилах) киир; солнце зашло күн киирдэ; 6. (начаться) буолан бар; разговор зашёл о нём кэпеэтии кини туһунан буолан барда; # он зашёл слишком далеко кини наһаа ыраатта, наһаалаата; беседа зашла за полночь кэпеэтии түүн үөһүн ааһа барда.