сущ
чүөмпэ

глубокий; чөҥөрө күөл глубокое озеро; чеҥөрө чүөмпэ глубокий омут.

ж. хаһырыа, хаспах, аҥхай (на дороге); хаспах, чүөмпэ (в реке).

м. чүөмпэ, ытылҕан, дьуоҕа; утонуть в омуте чүөмпэҕэ тимир; # в омуте событий событиелар ытылҕаннарыгар.

зиять (о круглом небольшом, но очень глубоком отверстии); чүөмпэ чө-ҥөрүйэр омут зияет бездной.

ж. 1. (пропасть) үөдэн; чүөмпэ (пучина); морская бездна муора чүөмпэтэ; 2. в знач. сказ. разг. (множество) түгэҕэ суох элбэх, баһаам элбэх; бездна дел түгэҕэ суох элбэх дьыала.

төгүрүс гын = момент.-однокр. от төгүрүй = вдруг показаться—о чём-л. круглом; чөҥөрө чүөмпэ төгүрүс гынна вдруг открылся глубокий круглый пруд.

ж. 1. (водоворот) бурулҕан, чүөмпэ; ^ 2. (морская бездна) дириҥ далай; 3. (провал в болоте) оборчо; # ввергнуть в пучину бедствий алдьархай айаҕар анньан биэр.