южная сторона местности; южный склон (напр. горы).

южный; соҕурууҥу курортар южные курорты; соҕурууҥу үүнээйилэр южные растения; соҕурууҥу кэтирээһин южная широта, южные широты.

1) южный склон (косогора, горы); халдьаайы ыала соседи, живущие на южном склоне; 2) косогор; пригорок; холм.

1) юг || южный; соҕурууттан тыал ветер с юга; туе соҕуруу прямо на юг; дьиэ соҕуруу өттө южная сторона дома; 2) перен. разг. центр || центральный; кини соҕуруу барбыт он уехал в центр.

прил. 1. типичнэй (ханнык эмэ тип туе уратыларын көрдөрөр); типичный южный город типичнэй соҕурууҥу куорат; 2. (характерный, обычный) типичнэй, үгүстүк көстөр; типичный случай үгүстүк көстөр түбэлтэ.

сов. 1. что (через что-л.) уҥуор бырах, нөҥүө бырах; 2. что (бросить дальше, чем следует) аһара бырах, куоһара бырах; 3. что (для переправы) быһа оҥор, туора бы- рах; перебросить мост через реку өрүһү быһа муостата оҥор; 4. кого-что (переместить) бырах, көһөр; перебросить войска на южный фронт сэриилэри соҕуруу фроҥҥа бырах.

ж. 1. (по гл. группировать) бөлөхтөөһүн, наардааһын; 2. (по гл. группироваться) бөлөхтөһүү, наардаһыы; 3. (совокупность людей) бөлөх; южная группировка войск сэриилэр соҕурууҥу бөлөхтөрө.

1) крестьянин || крестьянский; рабочайдар уонна бааһынайдар былаастара власть рабочих и крестьян; бааһынай аймах крестьянство; бааһынай олоҕо крестьянская жизнь; 2) объякутившийся русский (в центральных и южных районах); 3) разг. метис (от брака русских и якутов).

ж. 1. айылҕа; южная природа со-I 0УРУУ^нУ айылҕа; 2. (сущность, основное свой- ство) айылҕа, төрүт; он по природе добрый человек кини төрдүттэн үтүө майгылаах киһи; # в природе вещей буолуохтаах буолуута, одуу буолбатах; от природы айылҕаттан, төрүт.