м. далааһын, далайыы; одним взмахом (руки) биир далайыынан; взмахом вёсел эрдии далааһынынан.

м. 1. (действие) далайыы, өрө тутуу; ударить с размаху далайан оҕус; 2. (полный оборот колеса) эргиир; 3. (крыльев, рук и т. п.) далааһын, былас; размах крыльев самолёта самолёт кынаттарын далааһына; 4. перен. (широта в деятельности) далааһын; человек с размахом далаапыннаах киһи.

ж. амплитуда (биэтэҥниир, төттөрү-таары сылдьар хамсааһын далааһына).

долгун (тулалыыр эйгэҕэ эйэҥниир (колебательный) а. э. илигириир хамсааһын тарҕаныыта. Электромагнитнай сардаҥа, тыас, сырдык эйэҥниир хам-сааһынтан төрүөттээхтэр уонна Д. холобурдарынан буо-лаллар. Д. бэлиэ уонна уратыларын быһаарар сүрүн кэриҥнэрэ: далааһын (амплитуда), хатыл (период), тыбыл (частота колебания), түргэн (скорость), уһун (длина), тайааһын (диапазон).)

детектор (араас радио эбэтэр кэмниир (измерительный) оҥоһуктарга туһаныллар прибор. Д. электрическэй эйэннээһин эбэтэр сыгынаал ханнык эмэ кэмнэбилин (параметр), холобура, далааһынын (амплитуда) эбэтэр , тыбылын (частота) уларытар аналлаах. Араас гамма-сарданалары, нейтроннары, протоннары чин-чийэргэ эмиэ туһаныллар.)

эрэһэнээс, дуорайыы (куонтур бэйэтин эйэҥнээһинин тыбыла (частота) ону үөскэтээччи (источник) илигирээһинин тыбылыгар сөп. түбэһэн улаатыыта а. э. далааһыннар (амплитуды) сөп түбэсиһиилэрэ. Оччоҕо дорҕоон, сыгынаал эмискэ улаатар. Ол иһин Э. көстүүтэ (явление) радиотехникаҕа киэнник туһаныллар.)