знакомство; близкие отношения с кем-л.; бастакы билсии первое знакомство; киэҥ билсии большие знакомства, связи.

сов. что саҥарт, хат эргит, хат саҕалаа; возобновить разговор кэпсэтиини хат эргит; возобновить знакомство с кем-л. кими эмэ кытта билсиһиигин хат эргит.

прил. бэргэһэ; шапочная мастерская бэргэһэ мастерскойа; # прийти к шапочному разбору бүтэр тиһэҕэр кэл, саамай бүтүүтэ кэл; шапочное знакомство дорообо эрэ дэсиһэн билсии.

сов. кого-что 1. (при знакомстве) билиһиннэр, аатын эт; 2. (охарактеризовать) рекомендациялаа, туоһулаа.

несов. 1. кого сирдээ, сиэт, илт; водить детей гулять оҕолору күүлэйдэтэ илт; водить слепого хараҕа суоҕу сирдээ; 2. кого--что (идти во главе) киллэр, сирдээн киллэр; водить полки в бой полкалары кыргыһыыга киллэр; 3. что (управлять движением) ыыт; водить трамвай трамвайы ыыт; 4. чем по чему сүүрт, ый; водить карандашом по карте карта устун харандааһы сүүрт (кэриччи көрдөрөн ыйан ис); 5. разг. (в игре) ыыт, оонньууну ыыт; # водить знакомство бил сие; водить дружбу доҕордос; водить за нос муннуттан сиэт (кими эмэ түөкэйдээ, албыннаа).

1) давать согласие на что-л., соглашаться с чём-л.; одобрять что-л.; 2) нравиться; мин кинини сөбүлээтим он мне понравился; сөбүлүү көр = симпатизировать кому-л. (не стремясь к знакомству); сүрэҕим сөбүлүүр мне (это) по сердцу.

сов. 1. кого (увести в сторону) киллэрэн кэбис, аҕал, тиэрт; завести в болото бадарааҥҥа киллэрэн кэбис; 2. кого (по пути) киллэрэн кэбис, илдьэн кэбис; 3. кого-что (обзавестись, приобрести) булун, тэрин, олох-тоо; завести коз козаларда булун; завести молочное хозяйство үүт хаһаайыстыбатына олохтоо; 4. что и без доп. (ввести, установить) төрүттээ, оҥоһун; завести обыкновение үгэс оҥоһун; завести привычку үөрүйэх оьгоһун, үөрүйэхтэн; у нас так заведено биһиэхэ оннук үгэс буолбут; 5. что (начать) саҕалаа, оҥор, киир; завести разговор кэпсэтиитэ саҕалаа; завести знакомство билсис, билсиитэ оҥор; 6. что (привести в движение) ыыт, собуоттаа; завести часы чаһыны собуоттаа; завести мотор мотуору собуоттаа; # завести в тупик муҥур суолга киллэр, хааччахха хаай.

сов. 1. кого (вниз) түһэр; свести ребёнка с лестницы оҕону кирилиэстэн түһэр; 2. кого (в сторону) туорат, халбарыт; свести лошадь с дороги аты суолтан туорат; 3. кого, разг. (отвести) илт; свести детей в театр оҕолору театрга илт; 4. кого; разг. (привести в одно место) мус, түм, аҕалтаа; свести всех учащихся в один зал үөрэнээччилэри барыларын биир саалаҕа мус; 5. кого, прост, (украсть) уоран илт, уор; корову свели со двора ынаҕы олбуортан уоран илпиттэр; 6. что (устранить, вывести) ыраастаа, сүтэр; свести пятно бээтинэни сүтэр; свести веснушки эбирдэрин сүтэр; 7. кого с кем, разг. (помочь встретиться) тиксиһиннэр, көрсүһүн-нэртээ, булуһуннартаа; 8. что, разг. (установить, завязать) олохтоо; свести знакомство билсиһиитэ олохтоо, билсис; 9. что (сдвинуть, соединить) тиксиһиннэр, ыпсар; свести концы проволоки боробулуохалары тиксиһиннэртээ; свести брови хаастаргын тиксиһиннэр; 10. кого-что (собрать, соединить) холбоо; свести отряды в полк этэрээттэри полкаҕа холбоо; 11. что к чему, до чего, на что (направить) тириэрт, кубулут; свести разговор к шутке кэпсэтиини оонньууга тириэрт; 12. что (подытожить) түмүктээ; свести все расчёты бары ахсааннаргын түмүктээ; 13. что к чему, до чего, на что (довести) тириэрт; свести расходы к минимуму ороскуоту муҥутуур кыратыгар тириэрт; 14. что, безл. разг. (скорчить, сжать) түүрэ тарт; судорогой мне свело ногу атаҕым түүрэ тарта; 15. что, разг. (перерисовать) түһэр; свести рисунок на папиросную бумагу уруһуйу бөппүрүөскэ кумааҕытыгар түһэр; # свести счёты с кем-л. ааҕыс, өскүн ситис; свести с ума иирт, өйүттэн таһаар; свести на нет суох оҥор.

прил. 1. (состоящий в знакомстве) билсэр, билэр; быть знакомым с кем-л. кими эмэ билэр буол; 2. (известный) билэр; знакомый почерк билэр буочарым; 3. (осведомлённый, знающий) билэр; партизан, знакомый с каждой тропинкой хас биирдии ыл-лыгы билэр партизан; 4. в знач. сущ. м. билэр киһи, билсиилээх; мой хороший знакомый мин үчүгэй билсиилээҕим.