электрическэй хамсатааччы туһалаах дьайыытыи коэффициена (электрическэй хамсатааччы ороскуотта-абыт эниэргийэтиттэи төһө өлүүтүн туһаҕа таһаарара. Э. х. т. дь. к. бииртэн кыра уонна төһөнөн бу чыыһылаҕз чугаһый да соччонон ордук, туһата элбэх»)

сущ
кылгас кэм. В этот момент - сол кэмҥэ, субу кэмҥэ

м. 1. (миг, мгновение) түгэн; 2. (этап) түгэн, кэм; текущий момент билиҥҥи кэм; 3. (обстоятельство) түгэн, өрүт; важный момент в работе үлэҕэ улахан суолталаах түгэн; # в один момент керүөх түгэнэ, көрүөх бэтэрээ өттүнэ; в любой момент хайа баҕарар кэмҥэ.

электрический хамсатааччы түгэнэ (электрическэй хамсатааччы эргийэр баалга биэрэр күүһэ.)

электрическэй хамсатааччы эргичийиитин түргэнин салайыы (электрическэй хамсатааччы эргичийиитин түргэнин араас ньыманан уларытыы. Холобур, бастайаан-най сүүрээнинэн үлэлиир Э. х. э. т. с. магнит сүүрээнин кээмэйин уларытан, салайар-холбуур реостат көмөтүнэн уонна күүрүү кээмэйин уларытан ситиһиллэр.)

электрическэй хамсатааччы (электрическэй күүһү механическайга кубулутар массыына. Э. х. бастайааннай уонна уларыйыылаах сүүрээн хамсатааччылары-гар арахсар, кыамтата Вт сорҕотутган хас эмэ МВт-ка тиийэр.)

м. электрическэй хамсатааччы.

электрическэй хамсатааччы (электрическэй эниэргийэни МеханиЧескай хамсайһыҥна кубулутар массыына. Э. х. бастайааннай уонна уларыйыылаах электрическэй сүүрээннээх уонна синхролнай эбэтэр асинхронной диэн эмиэ араастардаах.)

асинхроннай электрическэй хамсатааччы (статорын магниттаах хонуутун эргийиитин түргэнэ роторын эргийиитин түргэнинээҕэр уратылаһар уларыйыылаах электрическэй сүүрээннээх хамсатааччы.)

кэккэлэһэ (параллельный (көбүтүү-лээх бастайааннай сүүрээн электрическэй хамсатааччыта) — сүүрээни тэннэ көбүтэргэ анаан дьаакырын уонна электричествоны көбүтэрин (возбуждения) мотуоктуу эри-ирдэрэ кэккэлэһэ холбоммут, бастайааннай электрическэй сүүрээнинэн үлэлиир уонна саамай киэҥник тарҕаммыт электрическэй хамсатааччы.)

утуу-субуу көбүтүүлзэх бастайааннай сүүрээн электрическэй хамсатааччыта (сүүрээни утуу-субуу көбүтэргэ анаан дьаакырын уонна уһугуннарарын (көбүтэрин) мотуоктуу эриирдэрэ утуу-субуу холбонуллубут электрическэй хамсатааччы. У-с. к. б. с. э. х. сэдэхтик туттуллар.)

булкуйа көбүтүүлээх бастайааннай сүүрээн электрическэй хамсатааччыта (утуу-субуу уонна кэккэлэһэ холбоммут мотуоктуу эриирдэрдээх электрическэй хамсатааччы.)

синхронная электрическэй хамсатааччы (статорын магниттаах хонуутун эргийиитэ роторын эргийиитин түргэнин кытта сөп түбэһэр электрическэй хамсатааччы. С. э. х. эргийиитин түргэнэ кыайан салаллыбат итзҕэстээх.)