взаимн. от ороо =.

гл
ороон таһаарар

1) страд. от ороо = вытаскиваться, выниматься, извлекаться, быть вытащенным, вынутым, извлечённым; 2) медленно, неуклюже выползать, вылезать, выбираться; хаар иһиттэн оронон тур = неуклюже вылезать из-под снега.

оруо маһы ортотунан напролом, на рожон; бесцеремонно, нахально; оруо маһы ортотунан сылдьар он действует (букв. идёт) напролом.

несов. 1. кого-что (волоком) сос; тащить лодку в воду оҥочону ууга сос; 2. кого-что, разг. (нести) илт; тащить мешок на спине куулу сүгэн илт; 3. кого-что, разг. (вести) илт, сос; куда ты меня тащишь? миигин бу ханна соһоҕун?; 4. что (извлекать) ороо, туур; тащить гвоздь из стены истиэнэттэн тоһоҕону туур; 5. что, разг. (красть) илдьэ бар, уоран бар.

сов. кого-что ороон таһаар, хостоон ыл, ыл; вынуть ребёнка из колыбели оҕону биһиктэн ыл; вынуть деньги из кошелька көһүлүектэн харчыны хостоон ыл.

сов. 1. кого-что (вынуть) ороон ыл, хостоо, таһаар; извлечь пулю из раны бааһыттан буулдьаны ороон ыл; 2. что (выделить) ыган ыл, ыл, таһаар; извлечь сок из растения үүнээйиттэн симэһинин ыган ыл; # извлечь корень мат. төрүтү таһаар. извне нареч. таһыттан, тастан; помощь извне тастан көмө.

сов. 1. кого-что (вынести) таһаар; соһон таһаар (волоком); 2. что (вынуть) сулбу тарт, тууратарт; субуйан ыл; вытащить клещами гвоздь чыскынан тоһоҕону туура тарт; 3. кого, перен. разг. (заставить пойти) соһон илт, хаайан илт; вытащить приятеля в театр атаскын театрга соһон илт; 4. что, разг. (украсть) уоран ыл; # вытащить кого-л. из грязи кими эмэ сыыстан-буортан ороон таһаар (киһи оҥор).

(изо=, изъ=, ис=) приставка, суолтатынан көрдөрөр: 1) ту ох эмэ иһиттэн таһаарыыны, тэйитиини, хол. извлечь ороон ыл, хостоо, таһаар; изгнать үүрэн кэбис, үүрэн ыыт; 2) хайааһын предмеккэ бүтүннүутүгэр тарҕанарын эбэтэр күүстээҕин, хол. изрезать бысталаа, тырыта быс; износиться алдьанан бүт, тырыта тыытылын; измучиться наһаа муҥу көр, олус эрэйдэн; 3) тугу эмэ туттан бүтэриини, хол. израсходовать ороскуоттаан кэбис, туттан бүтэр, бараа; 4) ханнык эмэ саҥа хаачыстыбаланыыны эбэтэр уруккуну сүтэриини, хол. изнервничаться кыыһырымтаҕай буол.