несов. 1. (быть в лихорадочном состоянии) лихорадкалаа, тоҥон-тиритэн ыарый; 2. безл. (об ознобе, лихорадке) титирэт; меня лихорадит миигин титирэтэр.

сов. 1. кого-что, чем сахсый, сахсыйан бар, дьигиһит; 2. кого, безл. (вызвать дрожь) титирэт.

несов. 1. что (теребить, тормошить) үрэй, үрэллэҥнэт, бурай; ветер треплет её волосы тыал кини суһуоҕун бурайар; 2. кого-что (похлопывать) таптай; трепать по плечу саннын таптай; 3. кого-что, разг. (дёргать, рвать) илгиэлээ; трепать кого-л. за волосы баттаҕыттан илгиэлээ; 4. что, разг. (приводить в негодность одежду, обувь) ил- бирит, илдьи тыыт; 5. кого-что, разг. (о болезни) титирэт; его треплет лихорадка кинини лихорадката титирэтэр; 6. что (очищать, раздёргивать волокно) тыыт, ыраастаа; трепать коноплю көлөппүнэни тыыт; # трепать нервы киһи нервэтин алдьат, кыйахаа; трепать языком разг. тылгын ыстаа, мээнэ лахсый.

несов. 1. кого-что сахсый, дьигиһит, илибирэт; тэбээ; трясти ковёр көбүөрү сахсый; трясти стол остуолу дьигиһит; трясти яблоню яблоня ны сахсый; трясти чью-л. руку илиитин илибирэт; 2. чем (двигать, качать, махать) илгиэлээ, илгиһин, биэрэҥнэт; трясти головой төбөҕүн илгиһин; 3. кого-что и без доп. (быть тряским) сахсый, сиксий; телега трясёт тэлиэгэ сахсыйар; 4. кого-что и безл. (вызывать дрожь) титирэт, титирэстээ, салҕалаа; его трясёт от волнения кини долгуйан титирэстиир.

несов. 1. (ударять) оҕус, сырбат; бить хвостом кутуруккунан сырбат; 2. кого (избивать) сыс, кырбаа; 3. кого-что (побеждать) үлтү сыс, кыай; бить врага өстөөҕу үлтү сыс; 4. что (разбивать) үлтү сыс, үлтүрүт, алдьат, кумалаа; бить посуду иһити алдьат; 5. кого и без доп. (стрелять) ыт, ытан түһэр; тэп; бить птицу на лету көтерү күөрэтэн ыт; ружьё бьёт хорошо саа үчүгэйдик тэбэр; 6. кого-что (резать скот) өлөр; 7. по кому-чему, перен. (бичевать) үлтү сыс, саралаа; бить по бюрократизму бюрократизмы саралаа; 8. во что и без доп. (ударими производить звуки) оҕус, тыаһат; часы бьют чаһы охсор; бить в колокол куолакалы тыаһат; бить в барабан барабаанна оҕус; 9. что (дивить сигнил) оҕус, биллэр, биэр; бить тревогу 1) воен. тревогата оҕус; 2) перен. түрбүөннэ тарт; бить отбой 1) воен. отбойда биэр; 2) перен. төнүн, чугуй (тылгыттан, санаммыт санааҕыттан); 10. (вытекать) тык, күүскэ сүүр; кровь бьёт из раны бааһыттан хаан тыгар; 11. кого (трясти) титирэт, титирэстээ; иэрит, иэрий; меня бьёт лихорадка (миигин) титирэтэр, мин ти-тириирдиибин; его мучительно бил кашель кинини сөтөлө сүрдээхтик иэритэрэ; 12. что (изготовлять) иирт; тыыт; кут; бить масло сүөгэйдэ иирт; бить шерсть түүтэ тыыт, сиэллэ тыыт; # бить в глаза харахха быраҕылын; бить в цель таба тутун, сыыһыма (сыалгын ситиһэргин сыыһыма); бить карту хаартыны оҕус, хаартыны сиэ; бить по карману хармааҥҥа оҕус, ньочоокко тэп.