м. хос текст, улаҕа санаа (текст, этии кистэлэҥ дириҥ ис хоһооно).

прил. улаҕата көстүбэт, муҥура суох; бескрайний простор улаҕата көстүбэт дуолан.

прил. муҥура суох, улаҕата көстүбэт.

м. 1. (задняя сторона чего-л.) улаҕа, кэтэх; ветер дует с тыла тыал кэтэхтэн үрэр; 2. воен. тыыл; глубокий тыл ыраах тыыл; в тылу врага өстөөх тыылыгар.

прил. 1. биэрэгэ биллибэт, улаҕата көстүбэт; безбрежное море биэрэгэ биллибэт муора; 2. (огромный) улаҕата биллибэт, муҥура суох.

прил. 1. төттөрү, кэннинэн, төннөр; на обратном пути төннөн иһэн; обратный билет төннөр билиэт; обратный адрес төттөрү аадырыс; 2. (противоположный) төттөрү; обратный смысл төттөрүөйдөбүл; 3. (оборотный) кэтэх, нөҥүө; на обратной стороне листа лиис нөҥүө өттүгэр; обратная сторона Луны Ый улаҕа өттө; # обратное действие закона юр. сокуон төттөрү күүһэ (сокуон ааспыт өттүгэр тарҕаныыта).

м. 1. (предельная линия, конец) кытыы, кырыы, уһук; край одежды таҥас кытыыта, таҥас тэллэҕэ; край стола остуол кытыыта; передний край обороны воен. оборона инники уһуга; на самом краю саамай кытыыга; . налить стакан до краёв ыстакааҥҥа ыы-бычча-ры кут; литься через край 1) таһынан бар, таһымнаа; 2) перен. таһымнаа, муҥутаа, өрөгөйдөө; 2. (страна, местность) кыраай дойду; родной край төрөөбүт кыраай; 3. (административная единица) кыраай; Дальневосточный край Дальневосточнай кыраай; # сидеть с краю кытыыга олор; из края в край сири--дойдуну тилийэ;конца-краю нет уһуга-улаҕа-та биллибэт; на краю гибели өлөр уһукка; на краю света сир улаҕатыгар; хватить через край разг. наһаалаа, алыстаа.

сов. 1. (спрятаться) кистэн, сас, хорҕой; 2. (исчезнуть) көстүбэт буол, (улаҕатыгар) киир; самолёт скрылся за горизонтом самолёт саҕах улаҕатыгар киирдэ; 3. перен. (остаться незамеченным) сас, көстүмэ; от его взгляда ничто не скроется кини хараҕыттан туох да саһыа суоҕа.

ж. 1. дириҥ, дириҥэ; на глубине ста метров сүүс метрдээх дириҥҥэ; 2. (место внутри, в середине чего-л.) улаҕата, түгэҕэ; в глубине района оройуон түгэҕэр; 3. (сила,

сов. 1. (к кому-л., куда-л.) таарый; киир (въехать); заехать к знакомым билсэр дьоҥҥор таарый; 2. (за кем-чем-л.) ыла кэл, ыла таарый; заехать за детьми оҕолору ыла кэл; 3. (подъехать в объезд) киир; заехать со стороны сада сад өттүттэн киир; 4. (свернуть за что-л.) кэннигэр киир, улаҕатыгар киир; заехать за угол муннук улаҕатыгар киир; 5. (попасть, уехать далеко) киирэн хаал, тиий; заехать в канаву ханаабаҕа киирэн хаал; заехать очень далеко наһаа ыраах тиий; 6. прост, (ударить кого-л.) биэр, сырбат.