несов. см. усилить(ся).

побуд. от күүһүр = усиливать; үлэни күүһүрт = усилить работу.

с. 1. (по гл. усилить) күүһүрдүү; 2. (по гл. усилиться) күүһүрүү.

1. прич. от усилить; 2. прил. (увеличенный) күүһүрдүллүбүт, күүстээх; З. прил. (настойчивый) дьаныардаах, улахан.

сов. 1. кого-что (привести в состояние раздражения) кыйахаа, кыыһырт; 2. что (воздействовать на организм) күүрт, кычыгылат; раздражить нерв нэрвэни күүрт; 3. что, разг. (усилить) көбүт, күүһүрт; раздражить аппетит иҥсэни көбүт.

сов. что 1. (сделать больше, расширить) улаатыннар; увеличить посевную площадь ыһыы сирин улаатыннар; увеличить портрет мэтириэти улаатыннар; 2. (количественно) улаатыннар, элбэт; увеличить число школ оскуолалар ахсааннарын элбэт; 3. (усилить) улаатыннар.

сов. 1. что (подбросить вверх) үөһэ бырах, үөһэ тэп; поддать мяч ногой мээчиги үөһэ тэп; 2. чего, разг. (усилить) эбэн биэр; поддать пару паарда эбэн биэр; 3. что, разг. (в игре) ук, уган биэр; поддать шашку дуо баты уган биэр.

сов. 1. что (поднять) үрдэт; дожди повысили уровень воды ардах уу таһымын үрдэттэ; 2. что (увеличить, усилить) үрдэт, улаатыннар, күүһүрт; повысить производительность труда үлэ оҥорумтуотун үрдэт; 3. что (улучшить, усовершенствовать) үрдэт, тупсар; повысить качество продукции бородууксуйа хаачыстыбатык үрдэт; 4. кого (в должности) үрдэт, өрө таһаар; # повысить голос куоласкын сонот, күргүйдээ, көбүөлээ.

сов. 1. кого-что (дать дополнительно) эбии биэр, эп; 2. что, чего кому--чему (усилить, прибавить) биэр, эбэн биэр; придать энергии күүстэ биэр; 3. что кому- -чему (сообщить качество, свойство) биэр; придать нужную форму сөптөөх быһыыта биэр,сөптөөх быһыылаа; 4. что чему (вложить какой-л. смысл) биэр; я не придал этому никакого значения мин итиннэ туох да суолтаны биэрбэтэҕим.

1. 1) бодрый; кини сэргэх көрүҥнээх у него бодрый вид; кини санаата сэргэх у него настроение бодрое; 2) чуткий; сэргэх кыыл чуткий зверь; сэргэх кулгаах чуткое ухо; 2. перен. бдительность || бдительный; кылаассабай сэргэх классовая бдительность; сэргэх пограничниктар бдительные пограничники; сэргэҕи күүһүрдүөххэ = повысить (букв. усилить) бдительность.