сущ
хараҕа, кулугу

ж. (стержень) чека, кулугу (киин эбэтэр буолта үүтүгэр угуллар кулугу); осевая чека киин кулугута.

ж. 1. зооа. улитка, чоху хаата; 2. анапг. кулугу, кулугу уҥуох (кулгаах истэр аппарата).

ж. 1. хим. сера; 2. (в ушах) кулугу, кулгаах кулугута; 3. обл. (смола) сымала, ыас; сосновая сера бэс сымалата.

кулугу (икки хамсыыр дэтээл хамсыыр хайысхаларыгар туора оҥоһуллубут үүттэринэн иккиэннэрин курдат хараҕалыы угуллар, холбуур уһун соҕус сулугурас, силииндир курдук быһыылах бөҕө тимир.)

1. туус (аска туттуллар); 2. перен. (острота слов, речи) туус, тыл тууһа (элэгэ, тарбаапына); 3. перен. (основной смысл) туус, (туох эмэ) аһа, сүрүн суолтата; соль вопроса боппуруос тууһа, сүрүн суолтата; 4. хим. туус (кислота водородун металынан солбуйуу түмүгэр ылыллар вещество); калийная соль калий тууһа; # соль земли сир кулугута (норуот, общество упулуччулаах представителлэрэ , ордук суолталаах дьонноро).

1) ухо; уши || ушной; кулгаах кулугута ушное отверстие; кулгаах сарыыта барабанная перепонка; хаптаҕай кулгаах истибэтэх, хара харах көрбөтөх погов. плоским ухом не услышанное, чёрным глазом не увиденное (т. е. неизвестное, диковинное); 2) боковая часть чего-л.; хомуут кулгааҕа гуж хомута; бэргэһэ кулгааҕа наушники шапки.