тоска по кому-чему-л.; дойду ахтылҕана тоска по родине.

несов. кого баттаа; его гнетёт тоска кинини ыар санаа баттыыр.

сов. 1. кого-что ыга баттаа, ыга тут; сдавить руку илиитин ыга тут; 2. что, перен. ыга тут; тоска сдавила сердце санаарҕабыл сүрэхпин ыга тутта.

несов. 1. что эм, обор; младенец сосёт грудь матери кыһыл оҕо ийэтин эмиийин эмэр; сосать палец тарбаххын эм; 2. безл. нүөлүйэн ыарый, нүөлүй; сосёт под ложечкой түөһүм иһинэн нүөлүйэн ыалдьар; 3. что, перен. эм; тоска сосёт сердце санаарҕааһын сүрэхпин эмэр; # сосать соки из кого-л. сүмэтин супту обор, көлөһүннээ; червь сосёт кого-л. санаа-оноо быһа эмэр.

несов. 1. что (заострять) сытыылаа, буруустаа, аал, уһуктаа; точить бритву бирииппэни сытыылаа; точить когти тыҥыраххын аал; точить карандаш харандааһы уһуктаа; 2. что (вытачивать) чочуй, чочуйан оҥор; точить на токарном станке токарнай станокка чочуй; 3. что (портить — о насекомых, грызунах) тэһитэ кэбий, тэһитэ кэрбээ; 4. кого-что, перен. (мучить, изводить) быһа аал, быһа эм; его точила тоска кини ни ахтылҕан быһа аалара.

прил. 1. (полный тоски) санаарҕабыллаах, санаарҕаабыт, ахтылҕаннаах; тоскливый взгляд санаарҕаабыт көрүү; тоскливая песня санаарҕабыллаах ырыа; 2. (наводящий тоску) чуҥкук, курус.

вызывающий тоску по себе; незабываемый; незабвенный; ахтылҕаннаах дойдум край, который мне не забыть; аан дойду ахтылҕаннаах , бар дьон санабыллаах погов. родные места незабываемы, сородичи незабвенны.

несов., приглушить сов. что 1. (ослабить) намтат, намырат, бүтэҥи-тит; приглушить голос куоласкын намтат; 2. разг. (потушить) сөҕүрүт, умуруор; 3. перен. разг. (умерить) намырат, аһар; приглушить тоску санаарҕааһынын намырат.

прил. I. (выражающий скорбь, тоску) уйаҥы, киһи аһыныах; говорить жалобным голосом уйаҥы куолаһынан саҥар; 2. (печальный, унылый) кутурҕаннаах; жалобная песня кутурҕаннаах ырыа.

сов. 1. что (о ветре) аҕал, үөскэт; ветер навеял прохладу тыал сөрүүнү аҕалла; 2. что, перен. үөскэт, түһэр; навеять тоску санаарҕааһыны үөскэт, санаарҕат; 3. что, чего (вея очистить) көтүт, сиксий, ыраастаа; навеять много пшеницы элбэх сэлиэһинэйи көтүт.